15 grudnia 2014
Piotr Jaczewski
z cyklu: Tkanie słów (odcinków: 219)
Artifical Metaphor
Metaforyczne tranzystory
« Protest stomp | Ja Rytualne » |
A to takie metaforyczne, symboliczne było – rzeknie powtarzający bzdury głupiec – nic nie rozumiesz, to nie o to chodziło to … tak, idąc tropem myśli Proroka, zgadzam się całkowicie, są ludzie u których mózg jest symboliczny…
Trzeba pamiętać, że pomysły typu metafora głęboka skierowane są do szczególnego typu mózgów, takich typu orzeszek: menedżerów, decydentów i innych postaci, którym krawat utrudnia dopływ krwi do mózgu i upośledza percepcję otoczenia oraz własnych niedoskonałości. Tego szczególnego typu, któremu bardzo łagodnie i miękko, unikając wybuchów, czkawek myślowych i bumerangów emocjonalnych - trzeba przekazać wiekopomną ideę: Hej! Ktoś myśli inaczej niż ty! Naprawdę, są tacy ludzie …Jeśli obedrze się z tego
emocjonalnego, metaforycznego owijania w
bawełnę owe siedem (głównych) głębokich metafor -
Równowaga,
Transformacja,
Podróż, Pojemnik,
Więź, Zasoby, Kontrola -
dochodzimy do prozaicznych koncepcji, powszechnych doświadczeń:
(Równowaga) Coś się nie zmienia w czasie,
(Transformacja) Coś się zmienia w czasie,
(Podróż) Zmieniasz pozycję w czasoprzestrzeni,
(Pojemnik) Jesteś zawarty w czasoprzestrzeni – (pojemnik jest bardzo podstawową, idiomatyczną metaforą językową– stąd te moje niezgrabności),
(Więź) Multiplikacja – coś (ty) w zbiorze podobnych elementów,
(Zasoby) Agregacja - coś złożonego z elementów,
(Kontrola) – ruch i zdolność do poruszania.
Spokojnie można pominąć problemy poznawcze twardogłowych dupków, którym trzeba tłumaczyć raz za razem: Są ludzie, którzy skupiają się na tym, co się zmienia, i tacy, którzy myślą o niezmiennym … a zająć tymi metaforycznymi figurami, u podstaw naszej sztucznej inteligencji.
A chyba najprościej będzie dokonać tego, idąc tropem NLPowskich submodalności*. Przyjrzyjmy się temu, jako celowo wprowadzonym rozróżnieniom:
WIZUALNYM
Barwa: Czy to jest kolorowe, czy czarno-białe? Czy kolory są wyraźne, czy rozmyte? Czy jest pełne spectrum kolorów?
Jasność: Czy to jest jaśniejsze, czy ciemniejsze niż normalnie? Jaki jest stopień jasności?
Kontrast: Czy kontrast jest wysoki, czy niski?
Ostrość: Czy obraz jest ostry, czy rozmyty?
Tekstura: Czy obraz jest jest gładki, czy szorstki?
Szczegóły: Czy są jakieś szczegóły tła i pierwszego planu? Czy widzisz szczegóły jako część całości, czy musisz przełączyć uwagę, by je dostrzec?
Rozmiar: Jakich rozmiarów jest obraz? (dokładnie)
Odległość: Jak daleko jest obraz? (Dokładnie)
Kształt: Jaki jest kształt / obraz? Kwadratowy, obły, prostokątny?
Granice: Czy obraz ma granice? Czy ma kolor? Jak cienki jest?
Lokalizacja: Gdzie w przestrzeni umieszczony jest obraz ?
Ruch: Czy to film, czy nieruchomy obraz? Jak szybkie jest tempo? Czy jest szybsze, czy wolniejsze ? Czy obraz jest stabilny? W jakim kierunku obraz się porusza?
Asocjacja – Dysocjacja – Czy widzisz siebie samego? Czy widzisz zdarzenie, jakbyś tam był?
Perspektywa: Z jakiej perspektywy to widzisz? (dla zdysocjowanego) Z przodu? Z tyłu? Z lewa? Z prawa?
Proporcje: Jakie proporcje mają rzeczy w obrazie względem siebie? Są większe, czy mniejsze niż naprawdę?
Wymiary: Czy obraz jest 3D, czy płaski?
Liczba: Widzisz jeden obraz, czy wiele? Czy widzisz je razem, czy jedną po drugiej?
SŁUCHOWE
Lokalizacja: Gdzie powstaje dźwięk? Czy słyszysz go z wewnątrz, czy z zewnątrz?
Tempo: Czy szybsze, czy wolniejsze?
Tonacja: Czy to wysokie, czy niskie dźwięki? Wyższe, czy niższe niż normalnie?
Melodyjność: Czy są monotonne, czy melodyjne?
Głośność: Jak głośne jest?
Rytmiczność: Czy ma rytm?
Mono/Stereo- czy słyszysz po jednej, czy po obu stronach?
KINESTETYCZNE
Intensywność: Jak mocna jest sensacja?
Jakość: Jak byś to opisał? Łaskoczące, ciepłe, zimne, zrelaksowane, napięte?
Lokalizacja: Gdzie to czujesz w ciele?
Ruch: Czy jest ruch w tym wrażeniu? Czy jest ciągły czy w postaci fal?
Kierunek: Gdzie wrażenie się zaczyna? Gdzie się porusza? Jak (w jakim kierunku?)
Prędkość: Czy jest wolne, czy porusza się w pośpiechu?
(*I nie należy mylić
modelu z mapą - sposobu na wywołanie
zmiany, np. dostrzeżenia podobieństw lub różnic w doświadczeniach. To w nlp się
celowo zniekształca, bo to zniekształcenie tworzy model).
Potrzebujemy tych drobnych rozróżnień w zmysłach, by zacząć dostrzegać jeden
biegun: myślenie mamy bardziej sensoryczne, niż się zdaje, oraz drugi, ten
niewidzialny, tj. abstrakcyjny.
W tych zmysłowych rozróżnieniach możemy odkryć działanie różnych ośrodków neurologicznych, aka figur percepcyjnych, aka prototypów. Mamy tego więcej. Dużo więcej, aczkolwiek umysł ma tendencję do upraszczania, więc w efekcie sprowadza się to do tego, że choć potrafimy dużo, to jednak nie jakoś szczególnie genialnie dużo. Potrafimy odróżnić z automatu (czyli dysponujemy ośrodkami, a przynajmniej plastycznością neurologiczną), abstrakcję agregującą odległe od siebie asocjacje sensoryczne (UFF !).
Ludzie to kości.
Craig Tracy jest genialny, a barwy maskujące często spotykane.
Łatwiej zauważyć takie działanie w mocnych przypadkach (kontrastu naruszającego codzienność) niż w tle jej prozy. Co do zasady (:), być może mojej, tak to działa – multum ośrodków tworzy zero-jedynkowe rozróżnienia.
Mikro pomiary - to cegiełki policzalnej wielkoformatowej rzeczywistości, w sprzężeniu zwrotnym tworzą zarówno odzwierciedlenie zmysłowe świata, jak i jego zrozumienie.
P.I.W.O Zmysłów i świadomości.
Synchronizacja - połączenie owych drobnych rozróżnień, sprzężenie zwrotne, trzyma w całości nasz obraz świata, a metafora stanowi jedną
z najlepszych, być może najlepszą metaforę tego procesu... Nie podoba się tautologia, to chwytaj
powietrze ręką! Albo uchwyć naturę umysłu świadomością czegoś...
A metafora jest tu amplifikacją i owym procesem poznawczym, co za tym idzie - środkiem na budowanie i pogłębianie owego sprzężenia z … i tu natykamy się na granicę, poza którą możemy projektować swoje życzenia, nieuchwytną i bazową naturę umysłu.
Kto wie? Może z tych setek tysięcy neurologicznych przekaźników wyłania się jakaś sztuczna inteligencja? Może żyje z nami nieznany, nierozpoznany, nieuświadomiony umysł metaforyczny?
C.D.N.
Tkanie słów: wstęp na końcu
Pisane do Taraki - Magazynu Rozwojowego:Wyobraź sobie wielowymiarową pajęczą sieć wczesnym porankiem, pokrytą kroplami rosy. I każda kropla zawiera odbicie, wszystkich innych kropli rosy - Alan Watts.
Ten blog odzwierciedla dalsze dzieje Okiem Hipnotyzera.
Myśli odzwierciedlają się w działaniu,
Słowa odbijają się w odczuciach,
Wyobraźnia odzwierciedla się w Relacjach,
Rozwiązania skrywają się w Problemach,
Intuicja niesie treści Zachowania,
Kultura uosabia części Osobowości. Myśl! Obserwuj! Działaj! Wyczuwaj! Dyskutuj! Pisz!
Korekta przez: ()
« Protest stomp | Ja Rytualne » |
komentarze
![[foto]](../author_photo/oedipus_sphinx.jpg)
2. Czytałem kilka razy ten tekst • autor: Radek Ziemic2014-12-16 18:04:00
![[foto]](../author_photo/Taraka.jpg)
3. Trudnośćzrozumienia • autor: Katarzyna Urbanowicz2014-12-16 18:36:07
![[foto]](../author_photo/jaczewski.jpg)
4. Oj • autor: Piotr Jaczewski2014-12-16 18:53:00
* I inne myślokształty wyrażające podobny wzór(niekoniecznie informację), poprzez kanały zmysłowe ( a być może idąc tropem popu - relacje, świat i świadomość).
Trudno opisywalne, ale namierzalne ..
Z czym problem ? :)
![[foto]](../author_photo/oedipus_sphinx.jpg)
5. Pewnie z tym • autor: Radek Ziemic2014-12-16 19:36:35
![[foto]](../author_photo/jaczewski.jpg)
6. Masz rację, co do redukcji i uproszczeń • autor: Piotr Jaczewski2014-12-16 19:59:21
![[foto]](../author_photo/oedipus_sphinx.jpg)
7. Może to nieistotne • autor: Radek Ziemic2014-12-16 20:11:52
Rzut twych w mroku zapalonych ramion
z sukni twoją nagłą nagość
wypłomienił!
Przy czym chodzi nie tylko o percepcyjną motywację metafory, ale również o pewną jej symultaniczność, dążenie do przełamania linearności języka, do uchwycenia jedyności i niepowtarzalności świata, redukowanej przez naukę i świadomość pragmatyczną. W tym sensie metafora jest krewną mitu. (I niech mi to kognitywiści opiszą. Te metafory pojemnika to są dobre do M&M-sów.)
![[foto]](../author_photo/jaczewski.jpg)
8. Tia • autor: Piotr Jaczewski2014-12-16 21:15:49
Czytam, że masz zarzut do prozy życia... chcesz widzieć metafory w zdaniach, a mi chodzi o to, by na początek ludzie(wliczając mua:)) dostrzegali wieloznaczności słów, a jedynym w zasadzie sposobem na to jest rozpoznanie w nich metafory. Wewnętrzne, a więc rozmyte znaczeniowo i niekoniecznie zwerbalizowane.
![[foto]](../author_photo/oedipus_sphinx.jpg)
9. Piotrze • autor: Radek Ziemic2014-12-16 22:01:52
Komentowanie wyłączone wszędzie od 1 sierpnia 2020.

1. Straszne... • autor: Wojciech Jóźwiak2014-12-16 09:37:08