Heksagram nr 9 – SKĄPE ŻNIWA

Czwarta (licząc od dołu) linia w heksagramie zawiera zwykle informację o zdolności do działania. W heksagramie nr 9 wszystkie linie są naładowane mocą

– czyli silne, rysowane ciągłą kreską; a tylko jedna linia, właśnie czwarta od dołu, jest słaba – przerywana. Oznacza to, że została skoncentrowana wielka siła, która jednak (przez jakiś czas) nie ma zdolności do działania.

Orzeczenie

Skąpe Żniwa: Potwierdzenie; gęste chmury nie padają deszczem, od naszych zachodnich pastwisk.

Powyższe orzeczenie jest jednym z najsłynniejszych zdań Księgi Przemian. Brzmi ono jak tajne hasło, niby jakieś "Najlepsze kasztany są na Placu Pigalle"; i rzeczywiście w bardzo dawnych czasach posłużyło jako tajne hasło.

Było to przed rokiem 1122 (przed naszą erą). Na nizinach w dole Żółtej Rzeki dożywało swoich dni państwo rodu Szang (lub In). Władał nim ostatni z dynastii, okrutny tyran Czou Sin. Ale na zachodzie, w górnym biegu Żółtej Rzeki, rosła już w siłę nowa potęga – państwo rodu Czou. Patriarcha tego rodu, król Wen, siedział na dworze Szangów, w charakterze ni to gościa, ni to zakładnika lub więźnia, ale w istocie był szpiegiem, i swoim ziomkom przesyłał tajne wiadomości.

Zdanie: "Gęste chmury bez deszczu" – to właśnie jego tajny sygnał. Znaczyło ono: "Stać. Czekać. Czas nie nadszedł. Nie atakować." A właściwie: "Macie stać na zachodniej granicy niby ciężkie deszczowe chmury, z których nie pada deszcz."

Przenośnia ta była dla wojowników Czou doskonale zrozumiała, jako że oni pochodzili z zachodnich stepów, a zachodni wiatr, nawet jeśli gna chmury, nie przynosi w Chinach deszczu.

W końcu przyszedł moment, kiedy lud Czou wylał się na niziny, a książęta z tego rodu, synowie króla Wen, założyli w Chinach nowe państwo, które miało przetrwać następne tysiąclecie. Pomogła im w tym "mówiąca księga" – I-Cing, gdyż właśnie król Wen był autorem jej orzeczeń, i księga ta długo pozostawała prywatna własnością jego potomków, władców Czou, udzielając im rad.

Dla nas dzisiaj zdanie to nadal niesie radę: Ufny w swoją siłę czekaj na sprzyjający moment. Akcja podjęta teraz będzie przedwczesna i jałowa niby chmury nie dające deszczu.

Znaczenia zmiennych linii heksagramu:
Pierwsza linia zmienna:

Zawrócenie z drogi, jakież kłopoty mogłoby ono [przynieść]? Pomyślna [wróżba].

Heksagram mówi o hamowaniu działania – dlatego ktoś, kto znalazłszy się w takiej sytuacji, wycofuje się już na początku, postępuje rozsądnie.

Druga linia zmienna:

Niezłomny powrót; pomyślnie.

Gdy zmienia się druga linia, rozwój wypadków polega na umacnianiu się, zbieraniu sił, konsolidacji tychże sił. Oczywiście wróży to pomyślność.

Trzecia linia zmienna:

Wóz gubi swoją oś; mąż i żona skaczą sobie do oczu.

Kiedy w heksagramie jedna (czwarta) linia jest słaba, to jego moc istnieje, choćbyś chwilowo nie mógł jej użyć. Ale kiedy słabnie (zmienia się) linia trzecia, to naprawdę utracisz siły, jak wóz, z którego zgubiono oś, lub jak rodzina, w której kłócą się małżonkowie.

Czwarta linia zmienna:

Oto powrót; krew oddala się, najostrożniej; nie ma kłopotów.

Kiedy zmienia się linia czwartej, jedyna w tym heksagramie słaba, na silną, oznacza to powrót na drogę działania, aktywności. A więc wracasz na swoją drogę, oddalasz się od zagrożeń, chociaż jeszcze musisz zachowywać ostrożność.

Piąta linia zmienna:

Oto powrót [jakby spojony] łańcuchem; majętny wraz ze swym sąsiadem.

Już przy zmiennej drugiej linii była mowa o konsolidacji, o zwieraniu szeregów. Tutaj Księga Przemian jeszcze mocniej wzywa, aby zewrzeć szeregi, aby wraz z pewną grupą ludzi występować jako jedna zwarta całość. W jedności siła!

Najwyższa (szósta) linia zmienna:

Już padało i przestało [padać], on już wsiada [na koń] by jechać; dla dziewczyny, zdecydować się – jest pomyślnym [znakiem]; księżyc jest prawie pełny; dla szlachetnego człowieka być prosto-stojącym jest [znakiem] niepomyślnym.

Co się stało? Czas na działanie, na który czekano, już nadszedł, wyczekiwana chwila mija ("już jest po deszczu!"). "Kto żyw" wsiada na konia, by pędzić do swego życiowego celu, jak niegdyś wojsko króla Wen. Za chwilę wszystko się zmieni i świat pójdzie już w innym kierunku ("księżyc zbliża się do pełni"). Kobieta, istota która woli dostosować się do świata, ma dobry moment na swoje decyzje – ale mężczyzna-wojownik ("człowiek szlachetny") jeżeli będzie się trzymał swoich wcześniejszych pomysłów – jeżeli będzie "prosto-stojący" – to swoją szansę przegapi.

Uwaga: Heksagram nr 9 znany jest także pod tytułami "Powściągająca siła małego", "Małe pohamowanie", "Małe obłaskawienie"" lub podobnie.