Rzymscy i greccy mówcy nie czytali swoich przemówień z kartki. Obrońcy sądowi nie nosili ze sobą tomów akt i notatek. Wszystko „trzymali w rozumie”. Pomagała im w tym sztuka pamięci, ars notoria, wypracowana w starożytności, a po wiekach na nowo odkryta w renesansie. Jedna z jej technik polegała na tym, żeby utworzyć w wyobraźni gmach, najlepiej w kształcie rotundy-cyrku lub amfiteatru z wieloma piętrami i lożami na piętrach, po czym poumieszczać w tych miejscach symboliczne przedmioty, postaci lub całe sceny. Symbolizujące, kodujące sprawy, które się ma do zapamiętania. To działało! Zwłaszcza pomagała kolistość tej „przestrzeni pamięci”, która nam od razu kojarzy się z mandalami. Sztuka pamięci była bardzo wysoko ceniona przez ówczesnych filozofów, hermetystów i „ludzi renesansu” i stała o krok tylko od religijnej medytacji. Sztuka pamięci rzutowała na architekturę – niejeden gmach począł się w wyobraźni architekta właśnie w tym arsnotorycznym charakterze. Za jej dziecko niektórzy znawcy uważają też karty tarota, zwłaszcza w ich pierwszych, „arystokratycznych” wydaniach. Po ars notoria zostały ryciny pełne chętnie używanych w tej sztuce symboli astrologicznych i alchemicznych, przedstawiające przykłady tych wewnątrz-umysłowych konstrukcji. Wynalazek druku i papierowych notesów zdmuchnął ją bez śladu.

Dawna sztuka pamięci ma wiele wspólnego z naszą dziedziną, czyli geometrią pojęć, której „egzemplarzami” są astrologia z jej zodiakiem i mandalami planet, Yijing z kratą 64 heksagramów, tarot, enneagram - i pomniejsze systemy, jak 4 fazy okołoporodowe Grofa lub 2 jakości yin i yang.

A gdyby tak wszystko to móc widzieć naraz? Jednym rzutem oka wyobraźni? 56 mniejszych kart tarota nakłada się na zodiak wraz z jego punktami pięcio- i siedmiokrotnymi. 22 większe karty tarota można odczytywać jako drogi przejść w enneagramie. Dodatkowo te karty można oznakować siedmioma klasycznymi planetami. Oraz istnieje struktura, która to wszystko w sobie zawiera: tzw. przestrzeń Fano, którą zacząłem badać latem tego roku (2012). To co teraz piszę, przegląd większych kart tarota na tle enneagramu i planet, przybliża widzenie – jednym rzutem oka wizualizacji – tamtego „teatru” pojęć i znaczeń.

Komentowanie wyłączone wszędzie od 1 sierpnia 2020.