Dawno nie zdarzyło mi się czytać tyle razy tego samego artykułu, nie mówiąc o potrzebie polemiki. Proszę wybaczyć egocentryczną okupację forum.
Po kolejnym powrocie do tekstu - za który bardzo Justynie dziękuję - pozwolę sobie odnieść się do tekstu wprost, bo chyba wreszcie zaczynam sobie porządkować, co mnie w nim zainspirowało i co wywołuje potrzebę dyskusji.

Humanizm zamiast feminizmu - tak. To jest to, co pisałam w komentarzach o potrzebie docenienia przede wszystkim naszego człowieczeństwa i tego, że naprawdę nie różnimy się w istocie, a w sposobie realizacji potrzeb. I że granica tego sposobu wcale nie przebiega sztywno po granicy płci, to raczej krzywe Gaussa.

Feminizm - tak wielki worek, jak pisze Aleksandra, nawet w Polsce trudno sprowadzić do jednolitych poglądów. Jak go definiować na potrzeby naszej dyskusji i czy będzie taka potrzeba rozmowy o konkretnych nurtach - nie wiem.

Jeśli zawęzimy feminizm do walki o równość społeczną kobiet, uważam, że w praktyce mamy w Polsce nadal ogrom pracy przed sobą. Ogrom pracy wynikający z wyrównania tego, co specyficzne biologicznie dla kobiet - macierzyństwo i tego, co kulturowo przypisane - opieka nad bliskimi. Tak jak pisałam, chętnie i dyskretnie pozostawiamy te obciążenia - zresztą - czy w przypadku macierzyństwa jest sens walczyć z naturą? No nie ma. Więc rzeczywiście praktycznie uszanujmy to i nie gnębmy za nie kobiet. Dajmy im społecznie szansę funkcjonować jak ludzie, jeśli wybiorą rolę matki. Nie przerzucajmy ciężaru ich macierzyństwa na pracodawców, dajmy przestrzeń publiczną, dajmy możliwość odpoczynku od tej roli i możliwość funkcjonowania w innych równolegle. To jest duża pozycja w budżecie, ale wydaje mi się, że sensowniej wykroić na to pieniądze niż na 500+, bo to inwestycja, a nie pieniądze na konsumpcję.

Z powyższego wynika, że humanizm - jak rozumiem z artykułu Justyny - tak, cudnie, to jest najzdrowsza wizja, ale nie przykrywajmy kołderką tego, że nadal daleko nam - OK, już nie do równouprawnienia - do równych możliwości życiowych.

Kult kobiecości w Polsce? Wąskiego wycinka kobiecości - z wykluczeniem właśnie człowieczeństwa kobiety. Raczej kult macierzyństwa - rozumianego jako matczyna opieka. To nie Maria, a Matka Boska, taka idealna matka, bezwarunkowo kochająca.

Nie wiem, czy rola zarządcy rodzinnym budżetem jest bardziej "prestiżowa" od roli współtwórcy tego budżetu. Mimo wszystko dla mnie to czarna robota, jak z ograniczonych środków zapewnić potrzeby i jak dołożyć dodatkowy wysiłek w postaci domowej pracy, żeby wystarczyło ;). Czyli facet łaskawie daje, ile może, a ty się kobieto nagimnastykuj ;).

Opieka nad dziećmi, z zasady zasądzana kobietom przy sprawach rozwodowych, to dla mnie żywy przykład patriarchalnych tradycji, a nie feminizmu. Jednak.

Przemoc w rodzinie - OK, patologia, oczywiste. Nie zapominajmy o przemocy psychicznej i że kobiety, owszem, rzadko mają szansę w fizycznym starciu z mężczyzną, ale mistrzowsko potrafią stosować przemoc psychiczną. Agresję mamy tak samo jak mężczyźni, potrzebę władzy i kontroli też, tylko inne jej wyrazy. W ogóle uważam, że mówiąc o kobiecości, zapominamy, że mamy tyle samo ciemnej strony, co mężczyźni. Gloryfikujemy siebie, zamiast uczciwie oceniać, co jest miarą ludzkiej dojrzałości. Kobiet alkoholiczek jest też wiele, coraz więcej, od kiedy rozluźniły się normy społeczne.

Zgadzam się z tym, że nie w naśladowaniu mężczyzn sens feminizmu, ale we wprowadzeniu i poszanowaniu specyficznego dla kobiet wyrazu potrzeb i interpretacji rzeczywistości. Dla mnie to nie są kobiece wartości, kobiece cechy - cechy i potrzeby ludzkie, ale rys nieco inny niż męski - znów rozumiany nie jako sztywna granica, a krzywa. Np. potrzeba współdziałania - nie tylko konkurencja, ale uwaga położona na wspólny interes. Potrzeba samorealizacji - nie tylko do zewnątrz, ale i do wewnątrz. Stosunek do świata - nie tylko zawłaszczający i konsumpcyjny, ale też zaopiekowujący się. To naprawdę wzbogaca nas wszystkich. Dostrzeżenie i uszanowanie "męskich" wyrazów naszych osobowości i "kobiecych" w mężczyznach, tym bardziej, że często w tych samych obszarach płynnie zmieniamy ich wyraz i fajnie widzieć, że to robimy i że to dopiero jest nasza pełnia.

Ekspansja "kobiecości" na pewno dokonała się na tyle, że zdecydowanie łatwiej żyje się kobietom w naszej kulturze. I dokonała się zapewne też dlatego, że mężczyźni zaczęli doceniać, co dla nich to robi. I dobrze. Rozwijajmy to świadomie i dążmy do "humanizmu" :).

Oddanie a kruchość, łagodność, delikatność. Dla mnie zdecydowanie nie można postawić tutaj znaku równości. Narzuca się on podstępnie, bo oddanie to moment bezbronności, ale to nie to samo. Autentyczna, z wnętrza, a nie wychowania, wynikająca kruchość, łagodność, subtelność nie jest - moim zdaniem - aż tak definiująca kobiety. Pojawia się jako ich wyraz w tym zaopiekowującym się stosunku do świata, więc częściej mamy do niej dostęp i przyzwolenie. Dlatego zapewne stała się atrakcyjną sztuczką uwodzącą - znów rozróżniam to, co wynika ze środka i jest OK, od sprytnie przyjmowanej pozy. Warto się nad sobą pochylić i odróżnić szczerze, co w danym momencie robimy. Tak dla siebie samych, dla naszego człowieczeństwa.

Oddanie wymaga wielkich zasobów, jeśli chcemy szanować siebie. Musimy mieć z czego dawać, żeby się nie wypalić w tym oddawaniu. A to wymaga siły i umiejętności ładowania własnych akumulatorów w taki sposób, w jaki jest dla nas najlepszy, czyli w realizowaniu autentycznych i dobrze zdefiniowanych potrzeb. Czyli znów najpierw muszę być człowiekiem, żeby realizować bezpiecznie moją kobiecość.

Wydaje mi się, że naprawdę często o tym zapominamy, że ta realizacja kobiecości staje się takim priorytetem, że ciężar ładowania akumulatora przerzucamy na mężczyznę w związku. I robi się groźnie, bo odcinamy się od własnej siły. Pojawia się nie ta autentyczna łagodność i czułość, tylko kruchość wynikająca z zaniechania troski o siebie, z zapominania o tym, że siła jest w nas, że odpowiedzialność jest w nas. Pojawia się frustracja, bo mężczyzna nie potrafi odgadnąć, co jest dla nas ważne albo nie potrafi zaspokoić potrzeb. Znane? Definiowane jako niezrozumienie kobiet przez mężczyzn?

Dla mnie największą wartością, jaką niosą ruchy feministyczne, jest właśnie uświadamianie naszej siły i wartości niezależności, które dają nam szansę rozwoju tego człowieczeństwa w zdrowy sposób, bez uzależnienia od mężczyzn. I to naprawdę nie oznacza odrzucenia związków, rodzin, macierzyństwa, kobiecości. To raczej dorosłe podejście do siebie, przejęcie odpowiedzialności za własną osobę. Jak pisałam, to najzdrowiej pozwala rozwinąć własną kobiecość, naszą autentyczną, różną jednostkowo, nie sprowadzającą się do przyjęcia jakiegoś wzorca, do uwodzenia dla zdobycia zaspokajacza potrzeb. A miesza nam się to, chyba warto przyznać uczciwie. Fajnie mieć ciastko w postaci możliwości i kogoś, kto ma się za nas napracować. Fajnie jedną nogą korzystać z dobrych zmian, a drugą z wygody starych rozwiązań. Wygodnie wymagać, żeby facet był "nowoczesny", ale jednocześnie się nami zaopiekował, najlepiej odgadując, czego chcemy. Fajnie żądać, żeby mężczyźni odkrywali swoje kobiece aspekty, żeby nas zrozumieć, a potem negować tego "nowego" faceta za jego niemęskość.

Zawirowanie zrobiło się o tyle przykre, że mężczyźni rzeczywiście, jak pisze Justyna, rzadko kiedy mają swoje zdrowe sposoby i umiejętności zatroszczenia się o siebie i swoją siłę. Jej pozór latami czerpali z tego, że swoją siłę odcinały kobiety. Taka średnio zdrowa symbioza. I czujemy się naprawdę zagubieni w tworzeniu partnerstwa. Kultura narzuca skorupki tego, co jest kobiece, co męskie, takie popłuczyny post patriarchalne i boimy się przyznać, że dla nas, osobiście, męskie i atrakcyjne jest to i to, kobiece to i to, i niekoniecznie przystaje to do wzorca - i co na to powie nasze otoczenie? Że mamy babochłopa w domu albo fajtłapę? albo odwrotnie, że wybraliśmy staromodnego samca i kurę domową? Że jest brzydka jak noc, bo nie zapuściła loków, albo nieatrakcyjny, bo ma brzuszek i nudne hobby?

To, co atrakcyjne w takim sensie erotycznym, bo jednak tak odbieram ten kobiecy uśmiech i zakładanie loka za ucho, to rzecz naprawdę względna i teraz ja czuję się, jakby mi ktoś coś narzucał ;). Moje czterdziestoletnie doświadczenie mówi mi, że porównywalna ilość mężczyzn uważa mnie za atrakcyjną, co nieatrakcyjną. Kobiecą i niekobiecą. I tak zapewne jest z większością nas, jak i z naszym odbiorem mężczyzn. Atrakcyjność seksualna to nie jest coś, co można uwzorcować - znowu zapewne krzywa Gaussa.