Może Unia się rozsypie lub zawiesi, ale na razie miałem pomysł, żeby sprawdzić, jakimi językami mówi jej ludność i w jakim procencie. Oto:

Wykres jest niedoskonały, ponieważ zrobiłem go w Windows-paint'cie, dane wziąłem z Wikipedii, przy czym po zaokrągleniu zsumowało się do 99%, jeden % gdzieś zniknął – ale nie bądźmy aż takimi perfekcjonistami. Przyjmowałem, że jedno państwo członkowskie (UE) = jeden język, tylko Belgię podzieliłem po połowie: pół Germanów, pół Romanów. Pominąłem imigrantów mówiących po turecku, kurdyjsku, kabylsku itp., którzy i tak w kraju zamieszkania muszą używać języka gospodarzy, no i gdzie zaleźć dane o ich liczbie. Pominąłem mniejszości, jak Węgrów w Słowacji, i języki „cepeliadyczne” jak irlandzki lub ślunska godka. Pominąłem jedyny język semicki, tj, maltański, ponieważ Malta liczy zaledwie 0,1% ludności UE.

Co wyszło? Przede wszystkim Unia jest w przewadze romańska. Po opuszczeniu UE przez Wielką Brytanię, rodzina romańska liczy prawie połowę unijczyków. Połączanych sił Francuzów (15%), Włochów (14%), Hiszpanów (10%) i Rumunów (5%) nikt nie przebija! Jednak najliczniejszym językiem jest główny germański, czyli niemiecki (prawie 21%). Zaskoczyła mnie względnie mała liczba Słowian – ale to dlatego, że Rosja i Ukraina pozostają poza Unią. Polaków jest niecałe 9%.

Generalizując bardziej, Unia jest zdecydowanie indoeuropejska, co oczywiście nie jest żadnym zaskoczeniem. Z innej nad-rodziny, ugrofińskiej, jest tylko 4% Węgrów, Finów i Estów – plus semicka (afroazjatycka) Malta, której przez szczupłość nie widać.

Czy z tego wynika coś bardziej praktycznego? Tak. Np. to, że 70% unijczyków jest nie-germańska. Po opuszczeniu rodziny germańskiej gwałtownie spada przyswajalność angielskiego. Języki germańskie są na tle reszty super-rodziny indoeuropejskiej czarnymi Piotrusiami. Dlaczego? – Dlatego, że stosują inną niż reszta Indoeuropy skalę fonów (głosek). Najbardziej uderzające różnice to ♦ użycie opozycji z przydechem / bez przydechu do różnicowania spółgłosek (zamiast typowo indoeuropejskiej różnicy dźwięczne/bezdźwięczne), ♦♦ egzotyczne samogłoski daleko wychodzące poza typową IE skalę i-e-a-o-u, czy ♦♦♦ „terror akcentu”, tzn. to, że całą zawartość sylaby pod akcentem wymawia się inaczej niż bez akcentu. Przez to języki germańskie przez indoeuropejskich ale nie-germańskich odbiorców są źle słyszane (jako „jakiś bełkot”) i źle reprodukowane, czyli trudno ich się nauczyć. Do tego, każdy germański ma swoje własne grzeszki. Przeciwnie, Indoeuropejczyk-nie-Germanin inne indoeuropejskie języki nie-germańskie odbiera jako swojskie, nawet jeśli są spoza jego własnej rodziny. Co potwierdzi każdy Polak, bo litewski, grecki, włoski, hiszpański lub francuski (a także spoza Europy perski lub hindi!) brzmią dla naszego ucha swojsko, podczas gdy angielski, niemiecki, niderlandzki, szwedzki itd. nieusuwalnie obco. (Jeszcze bardziej obce i nieprzenikliwe są języki Finów i Węgrów, ale tu już wychodzimy poza Indoeuropę.) Do tego znaczna część ogólno-europejskiego („międzynarodowego”) słownictwa pochodzi z łaciny lub greki, czyli języków indoeuropejskich nie-germańskich, co jeszcze bardziej oddala przeważający na naszym kontynencie wzór językowy od germańskiego.

Jeszcze 150 lat temu nie byłoby wątpliwości: gdyby Unia zawiązała się wtedy w dzisiejszym składzie, jej naturalnym ogólnoeuropejskim językiem byłby francuski. Teraz nie jest to jasne. Może Unia powinna nauczyć się esperanta albo wynaleźć nowy własny język wehikularny? (Tu wchodzimy w sprawy wybitnie dyskusyjne lub nawet odleciane, a nie chcę nudzić.)