Przeciw odczarowaniu
29 tez ! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

1. Gdyby usunąć świat - wartość byłaby naczelną prawdą świadomości.

2. "W najbardziej rozpowszechnionym wyobrażeniu Absolut jest zbiorem wszystkich wartości bądź też tym, co umożliwia doświadczanie najwyższych wartości - w świecie empirycznym za pomocą rytuału bądź ćwiczenia, >po drugiej stronie< zaś  - nieustannie".

3. W najprostrzym rozumieniu wartość jest doświadczeniem przyjemności - od najbardziej podstawowych związanych ze sferą fizjologiczną - zaspokojenie głodu, pragnienia... po najbardziej wysublimowane - miłość, sztuka, religia.

4. Dla czasów "po odczarowaniu" (tzw. Enlightment) jednym z naczelnych pytań jest stosunek świadomości do świata. 

5. Jest to pytanie o znaczenie mojego odczuwania wartości - czy mają one jakiekolwiek znaczenie poza moją osobistą, wyalienowaną z powiązań z otaczającą mnie rzeczywistością, jaźnią.

6. Ten punkt widzenia jest psychologicznie zrozumiały, jeśli przyjmiemy dominację modeli ściśle scjentystycznych, ukazujących strukturę świata - w pewnym sensie - poza perspektywą świadomości. Z tego punktu widzenia kosmos w najlepszym wypadku jest zimnym jak międzygwiezdna próżnia arcy-równaniem matematycznym.

7. Można jednak zastanawiać się i nad tym, w jaki sposób świat oraz świadomość są jednak ze sobą połączone.

8. Najprostszy sposób przekroczenia tej "gwiezdnej śmierci" poddaje perspektywa "komunii życia". Jeśli "gwiezdna śmierć" zostanie uznana za akt świadomości, bądź reakcję podświadomości na dane tej pierwszej - freudowska zasada erosa będzie dążyć do przezwyciężenia traumy/śmierci poprzez zjednoczenie - z partnerką/partnerem, grupą, a może całym światem przyrody ożywionej.

9. Z drugiej strony możemy wyobrazić sobie, iż podobne zjednoczenie występuje na poziomie bardziej podstawowym.

10. Istnieje hipoteza panpsychicza, wedle której materia oraz świadomość są podstawowymi budulcami rzeczywistości.

11. Tym samym jeśli świadomość jest tym samym co materia/energia, możemy z pewną dozą fantazji przyjąć wymianę choćby pomiędzy ludzką świadomością a kamieniem, a być może nawet atomem czy kwarkiem.

12. By zobrazować ten przykład: jeśli namaluję obraz, ktoś może wykorzystać go dla kontemplacji - przyjmijmy - przyrody.

13. Dla kogoś, kto zadaje pytanie o alienację przerośniętej według niektórych ludzkiej świadomości z ostaczającego świata, pojawi się kwestia. Czy to coś więcej niż zwyczajne dostrojenie zmysłów pod wpływem subtelnych idei przekazanych w obrazie.

14. Kognitywista może odpowiedzieć w ten sposób: tak, ponieważ idea w umyśle jest skonstruowana na podstawie całości doświadczenia ludzkiego organizmu - poczynając od jego form osobowych, przez zwierzęce, być może aż po sięgające poziomu materii nieożywionej.

15. Jeśli panpsychiści mają rację, materia nieożywiona również posiada jakąś zalążkową i mikroskopijną świadomość.

16. W tym znaczeniu, mimo wybujałości tej myśli, ciekawa jest perspektywa samozwrotności świadomości. Jeśli bowiem przyjąć model ewolucjonistyczny, iż życie pochodzi z materii nieożywionej, natomiast człowiek jest wysoce zaawansowaną małpą...

17. Cały czas u początku mamy podstawowe tworzywo, którym jest energia/materia/świadomość.

18. Jeśli o energii/materii nie potrafimy powiedzieć (od strony filozoficznej) nic ponad to, iż jej naturą jest oddziaływanie, to cóż możemy powiedzieć o świadomości prócz tego, iż jej naturą jest doświadczanie?

19. Ramy doświadczenia są zaś określone przez struktury, w których w naturalny sposób bytujemy - od codzienności, poprzez kulturę, bodajże religię - w ich wzajemnym oddziaływaniu na siebie.

20. Czy możemy mówić o samozwrotności świadomości w takim sensie, iż ilekroć patrzę na świat - zmieniam go?

21. Jak wspomniałem powyżej, świadomość posiada pewne ramy. Istnieje jednak spory zasób metod poszerzania świadomości - od ogólnie przyjętych po eksperymentalne.

22. W tym sensie rzetelny stosunek do środków psychoaktywnych jest równy rzetelnemu stosunkowi do ćwiczeń moralnych bądź artystycznych, tudzież rzetelnemu stosunkowi do religii. Wszystkie one mają za zadanie poszerzyć ludzką jaźń.

23. W najogólniejszym i potocznym sensie, każde doświadczenie bądź akt twórczy, religijny, mityczny, założycielski - dodaje coś do wielkiej sumy wszystkich bytów, którą nazywamy światem.

24. Najciekawsze jednak wydaje się to, czy sama świadomość niejako w formie "wytrenowanej" istoty ludzkiej spoglądając wstecz nie zmienia świata w jego wymiarze jakościowym.

25. W tym wymiarze niektóre spośród różnic wyznaczanych przez dotychczasowe hierarchie oraz tradycje stawałyby się czymś w rodzaju "kwestii gustu"...

26. Jeśli zaś prawidłowy jest kubistyczny stosunek do fizyki kwantowej, polegający na założeniu, iż im bardziej złożony jest system teoretyczny, tym mniejsza szansa na komunikację pomiędzy poszczególnymi podmiotami, noszącymi te systemy niejako w swojej świadomości...

27. I jeśli ów paradygmat przełożyć na całość ludzkiego bądź organicznego doświadczenia w myśl złożoności i jednostkowości mózgu, układu nerwowego, organizmu, historii etc.

28. Dochodzimy do całkiem "czarujących" wniosków na temat rzeczywistości, w której dane jest nam istnieć...

29. Ponieważ świat i świadomość niejako rozpływają się w sobie.