zdjęcie Autora

19 września 2017

Wojciech Jóźwiak

Serial: Nasze zwierzęta mocy
Tajemniczy orzeł ZYS
! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.

Kategoria: Słowiańskie starożytności
Tematy/tagi: etymologiaorzełptaki

◀ Pająk ◀ ► Zając ►

Jan Sokołowski (nomen omen!, sławny i wybitny ornitolog) wśród synonimów dla orła przedniego podaje nazwę „orzeł zys”. Przedchorągiewny polskiej ornitologii Mateusz Cygański w dziele „Myślistwo ptasze” w spisie gatunków („narodów”) na katalogowej stronie 81 na dole wylicza trzy gatunki orłów:

Orzeł Sys czarnego a dropiastego piora
Orzeł Bielik gliniastego a białłego piora
Orlik szarego piora

W dzisiejszej nomenklaturze byłyby to: orzeł przedni Aquila chrysaetos, bielik zwyczajny Haliaeetus albicilla i orlik krzykliwy Clanga pomarina.

Tamtego „zysa” (lub „sysa”) w słownikach etymologicznych nie wymieniają ani Brückner ani Boryś. (Bańkowski do Z nie dożył.) W słowniku Doroszewskiego wymieniony bez komentarza. Po węgiersku trochę podobnie orzeł jest sas, czytasz „szosz”, skąd najwyraźniej wzięte saszor, czyli „orzeł bez głowy” w godle herbu Orla, a wg innego objaśnienia latawiec.

Jeśli słowo „zys” z czymkolwiek się kojarzy, to z niemieckim słowem süß: słodki (ß=ss, właściwie sz). Zapewne od niego pochodzi polskie nazwisko Zys, wielokrotnie odnotowywane w Internecie. Ale jaki związek miałby süß-słodki z orłem przednim? Przypuszczalnie zys/sys był jakimś dawnym terminem sokolniczym. Ale skąd? Podejrzany jest Spisz, gdzie w Tatrach orły, a krzyżowali się tam Słowianie, Węgrzy, Niemcy, skąd dotąd nad Zakopanem Giewont, od niemieckiego „ściana”. Czy ktoś coś wie?

◀ Pająk ◀ ► Zając ►


Komentarze

1. Dlaczego dla Ciebie...stefanurynowicz • 2017-09-19

Dlaczego dla Ciebie wszystko od niemieckiego lub łaciny? Prowokujesz? 😉
[foto]
2. Alternatywę?Wojciech Jóźwiak • 2017-09-19

To poproszę o alternatywę.
Jeszcze mogą być początki rumuńskie, greckie, tureckie lub tatarskie. Szukamy?
[foto]
3. Na zapytanie o...Jarosław Bzoma • 2017-09-20

Na zapytanie o zys przyśniła mi się wiklinowa plecionka. Konkretnie prostokątny kawałek płotu, wiklinowa zastawa.
[foto]
4. Czyli: szukaćWojciech Jóźwiak • 2017-09-20

Plecionka (pleść i płot to etymologiczne rodzeństwo) po łacinie: textus. (zob.) Sen mówi: szukajcie dalej w istniejących tekstach.
[foto]
5. Plecionka była po...Jarosław Bzoma • 2017-09-20

Plecionka była po lewej nie prawej stronie a zatem szukajcie w przestrzeni wyobrażeniowej, psychicznej a nie materialnej.Stawiam na separatora/ selekcjonera/tego który oddziela jedno od drugiego :)
6. sploty okolicznościNN#9440 • 2017-09-22

Kto obserwował orły w naturze - to mógł mieć ten ’splot’ okoliczności i widzieć .
   Język z czasów Rta [Tao]- czyli nadawania nazw i praw - np. Waruna Rta - Warta .
   Kry-zys i zys-k - dla jednych kryzys , dla inny zysk . Dla orła zys - dla zwierzyny łownej przejście  w ’inny" stan energii. Orzeł zsyła - wieści z krain wysokich.Pokonuje Nagów wężowych - gdyż wspina się powyżej ich mocy .Nagowie przyjmują tylko to co słodkie - mleko , ciasta itp.W tamtych czasach orzeł był ’większy" i królował - stąd i herbowe miejsce . Waruna podróżował na krokodylu jako wodne "bóstwo’ - zaś orzeł jako podróżnik wiatru - sprawczego żywiołu - sam z siebie jako Garuda "nie potrzebuje’ bóstwa - pośrednika.

Aby komentować Zaloguj się lub Zarejestruj w Tarace.

Do not feed AI...
Don't copy for AI. Don't feed the AI.
This document may not be used to teach (train or feed) Artificial Intelligence systems nor may it be copied for this purpose. (C) All rights reserved by the Author or Owner, Wojciech Jóźwiak.

Nie kopiować dla AI. Nie karm AI.
Ten dokument nie może być użyty do uczenia (trenowania, karmienia) systemów Sztucznej Inteligencji (SI, AI) ani nie może być kopiowany w tym celu. (C) Wszystkie prawa zastrzeżone przez Autora/właściciela, którym jest Wojciech Jóźwiak.
X Logowanie:

- e-mail jako login
- hasło
Zaloguj
Pomiń   Zapomniałem/am hasła!

Zapisz się (załóż konto w Tarace)