Trzy uwagi na początek 1. Zamiast uczyć się na pamięć znaczeń poszczególnych kart, warto je tworzyć ad hoc, kombinując ze sobą znaczenie

Trzy uwagi na początek

1. Zamiast uczyć się na pamięć znaczeń poszczególnych kart, warto je tworzyć ad hoc, kombinując ze sobą znaczenie koloru i numeru. Rzecz w tym, że owe sztywne, hasłowe znaczenia przypisane danej karcie nie uwzględniają treści zadanego pytania, sąsiedztwa innych kart w rozkładzie i tym podobnych okoliczności — a przecież okoliczności te mają istotny wpływ na odczytanie znaczenia karty.

2. Bywa i tak, że z tych kombinowanych znaczeń w ogóle warto zrezygnować — a to dlatego, że inne odczytanie rozkładu po prostu bardziej się narzuca. Np. rozkład trójka kijów – czwórka kijów – dziewiątka kijów w sposób oczywisty mówi o wzroście czegoś (tzn. tego, o co akurat pytamy), najpierw delikatnym (przejście od trójki do czwórki), a potem gwałtownym (przejście od czwórki do dziewiątki). Czwórka monet to może być obiad dla czterech osób (monety = talerze), as kielichów — dom lub miasto itd. (Na temat czytania tarota metodą optyczną — p. Calvino 2000, Enriquez 2011.)

3. Niniejsze rozważania dotyczą w zasadzie talii typu marsylskiego i pokrewnych (jak tarocchino milanese). Ale jeśli ktoś ma życzenie zastosować moje wnioski przy odczycie np. talii Crowleya albo Rider-Waite-Smith — to proszę bardzo.

Znaczenia kolorów

Obmyślając znaczenia kolorów, warto zwrócić uwagę, że owe kolory całkiem nieźle odpowiadają klasom społecznym funkcjonującym w czasach, kiedy powstawał tarot. I tak:

Kije to chłopi i rzemieślnicy, z kija bowiem można zrobić proste narzędzie — takie jak szpadel, motyka czy pędzel — używane przez ludzi tego stanu. Karty z koloru kijów mówiłyby zatem np. o potrzebach ciała (często jedynej własności chłopa w tamtych czasach) i pracy podejmowanej dla zaspokojenia tych potrzeb, a także o pracy w ogóle.

Miecze odpowiadają stanowi rycerskiemu, można się więc spodziewać, że powiedzą nam coś o władzy, kontroli, terytorialności, układzie dominacja–uległość, walce itp.

Kielichy to księża i mnisi, ci bowiem używają kielichów mszalnych. Ponieważ była to ówcześnie klasa intelektualistów, jedynych ludzi umiejących czytać i pisać, możemy uznać, że kolor kielichów to świat myśli, nauki, systemów filozoficznych i wymiany poglądów.

(Nim przejdziemy do monet, przypomnijmy ciekawe spostrzeżenie Jodorowskiego, że tarot lubi układ 3 + 1: tzn. np. trzy walety z tarota marsylskiego — kijów, mieczy i kielichów — mają podpis u dołu karty, a jeden — monet — ma podpis z boku; Jodorowsky podaje jeszcze kilka innych przykładów, p. Jodorowsky and Costa 2009. Tutaj mamy jakby to samo: trzy omówione powyżej kolory pasują do trzech funkcji w trójfunkcyjnym modelu Dumézila, p. Dumézil 1988, czyli monety — siłą rzeczy — muszą się z tego modelu wyłamać. A skoro mowa o monetach…)

Monety to Iluminaci — bo któż inny od czasów babilońskich, a może i dawniejszych, kontroluje banki? (Jak ktoś bardzo chce, może też przyporządkować monety kupcom — jak dla mnie: nuda.) Monety będą zatem odpowiadały sprawom związanym z pieniędzmi, rynkowymi współzależnościami, bankami, zadłużeniem, kupnem–sprzedażą itd.

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby pobawić się dalej w te przyporządkowania. Mnie np. rzuciło się w oczy, że cztery kolory — kije, miecze, kielichy i monety, w tej właśnie kolejności — i odpowiadające im klasy społeczne pasują do kolejnych obwodów pierwszej („ziemskiej”) i drugiej („pozaziemskiej”) czwórki w ośmioobwodowym modelu świadomości Leary’ego (p. Leary 1993, Wilson 2006). Ta pierwsza czwórka pasuje właściwie idealnie:

kije — chłopi — obwód biologicznego przetrwania;

miecze — rycerstwo — obwód analno-terytorialny;

kielichy — kler — obwód semantyczny;

monety — monety — obwód moralny („neuro-technologies for becoming civilized — that is, an insectoid hive member”, Leary 1993:137; na temat konceptu zadłużenia jako podstawy ludzkich systemów moralnych, p. Graeber 2011).

Co do drugiej czwórki, właściwie też jest całkiem nieźle:

kije — obwód neurosomatyczny, czyli kontroli rozkoszy (kij — w postaci dłuta, pędzla, długopisu — to narzędzie pracy artysty; kij — zwłaszcza ten z asa kijów albo ten trzymany przez rycerza kijów — wyraźnie przypomina blanta, a to właśnie marihuana, zdaniem Leary’ego, jest używką uaktywniającą ten obwód; kij przypomina też osobiste narzędzie rozkoszy ogromnej większości mężczyzn);

miecze — obwód neuroelektryczny, czyli metaprogramowania (tutaj trzeba by trochę pokombinować; wprawdzie nasuwa mi się kilka podobieństw, ale wszystkie są raczej naciągane);

kielichy — obwód neurogenetyczne (to proste: tak jak kielich nadaje formę płynowi, który się w nim znajduje — tak geny nadają formę wodom biosfery);

monety — metafizjologiczny obwód neuroatomowy (hmm…).

No cóż, proszę się bawić. Ja tymczasem przechodzę do omówienia numerów.

Znaczenia numerów

Istnieje silna pokusa — której nie oparli się najwięksi, jak Aleister Crowley czy Wojciech Jóźwiak (p. Crowley 2016, Jóźwiak 2002) — żeby numery tarotowych blotek zestawić z jakimś znanym skądinąd systemem. Kabała, numerologia pitagorejska, astrologia… Proponuję — za Jodorowskim — inne rozwiązanie: sięgnijmy do struktury samego tarota i przyjmijmy, że kolejne numery korespondują z tymiż numerami — i numerami powiększonymi o dziesięć — w serii trumfów; innymi słowy: każdy z numerów blotek jest powiązany z odpowiadającymi mu kartami z pierwszej i drugiej dziesiątki trumfów (czyli np. asy łączą się z I Magikiem i XI Siłą, trójki z III Cesarzową i XIII trumfem bez nazwy, siódemki z VII Rydwanem i XVII Gwiazdą itd.). Żeby odgadnąć znaczenia poszczególnych numerów, trzeba zatem znaleźć wspólne pola semantyczne dla korespondujących ze sobą trumfów z pierwszej i drugiej dziesiątki. Jodorowsky to zrobił po swojemu, ja — po swojemu, u innych będzie to wyglądało zapewne jeszcze inaczej. No więc dla mnie wygląda to mniej więcej tak:

asy — potencjał, zdolności, moc (I Magik i XI Siła);

dwójki — bierność, zawieszenie, zdobywanie mądrości w oczekiwaniu na przyszłą aktywność (II Papieżowa siedzi i czyta książkę; XII Wisielec jest wprawdzie unieruchomiony, ale za to może popatrzeć na świat z odwróconej perspektywy);

trójki — coś nowego, tworzenie/niszczenie (III Cesarzowa rodzi cesarzowi dzieci; ponury żniwiarz z bezimiennego trumfa XIII zabija owe dzieci, a także parę cesarską i wszystkie pozostałe zgromadzone osoby);

czwórki — kontrola, stabilizacja, dobra kombinacja (IIII Cesarz i XIIII Umiar);

piątki — numinosum (V Papież i XV Diabeł — dwa oblicza boskości);

szóstki — przygoda (VI Kochanek — przygody o charekterze osobistym: romanse, miłosne trójkąty itd.; XVI Dom Bóstwa — przygody o charakterze politycznym: rewolucja);

siódemki — niepowstrzymana ekspansja (woźnica VII Rydwanu puścił wodze, konie ciągną każdy w swoją stronę, nawet koła — w większości talii typu marsylskiego — rozjeżdżają się pod kątem π rad; XVII Gwiazda zasila wspólną pulę wodą ze swych dzbanów i nie wygląda na to, żeby wody w tych dzbanach miało kiedyś zabraknąć);

ósemki — próba (VIII Sprawiedliwość to ważenie tego, co należy zważyć, i odcinanie tego, co się nie nadaje; karta XVIII Księżyc mówi coś takiego: „idź samotnie przez ciemną noc duszy, nie zważając na gryzące psy i ufając, że gdzieś za horyzontem świeci słońce”);

dziewiątki — wiedza, jasność, zrozumienie (VIIII Pustelnik i XVIIII Słońce);

dziesiątki — zmiana, początek/koniec cyklu (to raczej oczywiste), a także — wymyśliłem to dosłownie w tej chwili — (współ)zależność (X Koło Fortuny: twoje położenie na kole zależy od poruszeń współpasażerów; XX Sąd: w twoim ciele/genach odżywają całe pokolenia zmarłych przodków).

Przykładowe znaczenia konkretnych kart

Siódemka mieczy: ekspansja terytorialna, poszerzanie uprawnień policji i służb specjalnych.

Siódemka monet: wzrost gospodarczy (nawiasem mówiąc: najgłupszy z konceptów kapitalizmu, p. Fleischer 2014).

Ósemka kielichów: przewartościowanie światopoglądu.

Szóstka kijów: ciekawa praca, twórcza radość, fascynujący seks.

Piątka kijów: uświęcenie ciała poprzez spożycie enteogenu, praca przy budowie sanktuarium.

Trójka monet: nowy biznes, wygryzanie sklepikarzy przez hipermarkety.

I tak dalej.

Uwaga na koniec

No i proszę się za bardzo nie przywiązywać do tego, co napisałem. Tarot to przede wszystkim swobodna gra intuicji i wyobraźni.