16 maja 2014
Ratomir Wilkowski
Serial: Rodzima Wiara
Zielone Świątki, dawne Stado
Zielone Świątki to polska nazwa ludowa święta majowego, pierwotnie związanego z przedchrześcijańskimi obchodami święta wiosny (z siłą drzew, zielonych gałęzi i wszelkiej płodności).
! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.
◀ Równonoc – z Donatanem rozmawia Ratomir Wilkowski ◀ ► Równonoc - wywiad dla zwolenników wersji instrumentalnej projektu ►
Zielone Świątki to polska nazwa ludowa święta majowego, pierwotnie związanego z przedchrześcijańskimi obchodami święta wiosny (z siłą drzew, zielonych gałęzi i wszelkiej płodności).
W zależności od regionu święto to jest też nazywane sobótkami (południowa Polska) lub palinockami (Podlasie) i w pewnych aspektach łączyło cechy zarówno marcowego Jarego, jak i czerwcowej Nocy Kupalnej. Jego genezy przede wszystkim upatrywać jednak należy w znacznie starszym etnicznym święcie słowiańskim zwanym Stado (jego pozostałością jest ludowy odpust zielonoświątkowy), najprawdopodobniej związanym z kultem płodności. Obecnie, powszechnie terminem Zielonych Świąt określa się potocznie święto katolickie Zesłania Ducha Świętego.
Ludowe obyczaje związane z Zielonymi Świątkami – wpisane w rytm przyrody, w oczekiwanie nadejścia lata – mają swe źródła w obrzędowości pogańskiej. Ich archetypem są magiczne praktyki, mające zapewnić obfitość przyszłych, tegorocznych plonów. W tym celu palono ognie, domy bielono i przyozdabiano zielonymi gałązkami, izby okadzano i przystrajano tatarakiem oraz kwiatami. W wielu regionach wycinano młode brzózki i stawiano je w obejściu… Przystrajanie domostw zielonymi gałęziami miało zapewnić urodzaj, a także ochronić domowników przed urokami.
Zielone Świątki szczególnie popularne były wśród pasterzy, którzy ucztowali i tańczyli przy ogniskach. Zwyczaj ten do dnia dzisiejszego popularny jest wśród górali zagórzańskich i Podhalan. Wówczas to, na wielu tamtejszych wzgórzach, palą się widoczne z daleka ogniska. W swej pierwotnej formie święto to jest nadal obchodzone również przez rodzimowiercze, słowiańskie związki wyznaniowe.
Bibliografia i materiały pomocnicze:
1. Dr Iwona Zielińska – Zesłanie Ducha Świętego, czyli Zielone Świątki na ziemi dobrzyńskiej, Gazeta Pomorska
2. Rodzimowierca – portal informacyjno-kulturalny
3. Olga Mojsiejuk „Zielone Świątki”
4. Rodzimy Kościół Polski
5. Józef Szczypka „Kalendarz polski”, 1979
6. Wikipedia – Zielone Świątki
Ratomir Wilkowski, z cyklu "Rodzimowierstwo. Mitologia Słowian żywa".
◀ Równonoc – z Donatanem rozmawia Ratomir Wilkowski ◀ ► Równonoc - wywiad dla zwolenników wersji instrumentalnej projektu ►
Komentarze
Aby komentować Zaloguj się lub Zarejestruj w Tarace.
-
Don't copy for AI. Don't feed the AI.
This document may not be used to teach (train or feed) Artificial Intelligence systems nor may it be copied for this purpose. (C) All rights reserved by the Author or Owner, Wojciech Jóźwiak.
Nie kopiować dla AI. Nie karm AI.
Ten dokument nie może być użyty do uczenia (trenowania, karmienia) systemów Sztucznej Inteligencji (SI, AI) ani nie może być kopiowany w tym celu. (C) Wszystkie prawa zastrzeżone przez Autora/właściciela, którym jest Wojciech Jóźwiak.