Od pewnego czasu obserwuję wojnę, jaka toczy się w sprawie Puszczy Białowieskiej. Ponieważ jest to nasz naturalny las pierwotny, ponieważ jest mi przykro, że sprawa trafiła na ambonę międzynarodową, ponieważ chciałabym znaleźć światło tej sprawy – dlatego zdecydowałam się napisać ten artykuł. Pragnę podkreślić, że nie jestem leśnikiem ani biologiem. Choć kiedyś marzyłam o studiowaniu leśnictwa.

Obecna sytuacja:

1.   Puszcza Białowieska „została zaatakowana plagą korników drukarzy" – mniej więcej taki tekst pojawia się wszędzie. Chodzi o naturalne zjawisko gradacji – zwiększoną populację w obecnym roku (po ubiegłorocznej suszy) tychże korników. „Powtarzająca się co kilka, kilkanaście lat wzmożona aktywność kornika drukarza to naturalny puls stale odnawiającej się Puszczy Białowieskiej” (http://kochampuszcze.pl/informacje/).

2.    Sprawa jest szeroko komentowana na arenie międzynarodowej (http://www.theguardian.com/environment/2016/may/18/last-stand-for-europes-remaining-ancient-forest-as-loggers-prepare-to-move-in-bialowieza?CMP=share_btn_fb).

3.   Nuria Selva Fernandez,  Hiszpanka - ktoś o innej narodowości, ale też Pani Doktor Biologii, która „wybrała życie w Puszczy Białowieskiej” – walczy w sprawie naszego pralasu (http://www.voyage.pl/polska/5465/wolanie--na--puszczy oraz http://pracownia.org.pl/dzikie-zycie-numery-archiwalne,2301,article,5274).

4.   „Do dziś jego (kornika) ofiarą padło pół miliona drzew na terenie trzech puszczańskich nadleśnictw.” http://www.lasy.gov.pl/informacje/aktualnosci/puszcza-bialowieska i dalej tamże „Jak groźny jest kornik drukarz?

Kornik żeruje na drewnie pod korą drzew i doprowadza je do śmierci nawet w ciągu jednego miesiąca. Normalnie owad atakuje drzewa stare lub osłabione. Jednak tym razem jego gradacja (czyli wzrost liczebności) jest tak wielka, że jego ofiarą padają także drzewa młode, zdrowe i silne. Trzeba także pamiętać, że kornik w puszczy zaczął atakować już inne gatunki, np. sosnę i modrzew.”

5.   „Ograniczenie cięć w puszczy to strzał w stopę – wywiad z prof. Jackiem Hilszczańskim” (http://www.lasy.gov.pl/informacje/aktualnosci/ograniczenie-ciec-w-puszczy-to-strzal-w-stope-1)

Ja - laik się pogubiłam. Przeraża mnie fakt, iż bodajże 7 polskich organizacji proekologicznych wystąpiło do KE z prośbą o wsparcie. Z jednej strony mamy przedstawicieli leśnictwa czyli obrońców lasów, ludzi wykształconych w kierunku dobrego zarządzania lasem – którzy wykazują, że jedyną skuteczną metodą jest wyrąb chorych osobników (pamiętajmy, że mówimy o tysiącach drzew). Z drugiej mamy przedstawicieli ruchów ekologicznych, czyli również obrońców przyrody, idących być może (w założeniu) dalej, bo spoglądających na sprawę przez pryzmat dobra całości ekosystemu – którzy wykazują, że absolutnie nie można wycinać drzew, że las sam sobie poradzi…

Dygresja:

Wychowałam się przy Puszczy Noteckiej, którą kocham, za schronienie w złych chwilach, za owoce runa, za zapach grzybów, za „Sowią Górę” i za wiele pięknych chwil…

Czemu wspominam o Puszczy Noteckiej?

Ponieważ gradacja Strzygoni Choinówki (Panolis flammea Schiff.) w latach 1922-24 „zniszczyła” ok 60-70 tys. ha lasów…

„Ówczesny stan wiedzy i poziom techniki nie pozwalał na skuteczne zwalczanie tego owada, a rozmiary klęsk próbowano jedynie ograniczyć poprzez wykopanie rowków ochronnych, strząsanie gąsienic, nakładanie pierścieni lepowych, grabienie ścioły czy wypędzanie świń i kur.” (Paweł Anders , „Puszcza Notecka”, wyd. G&P, Poznań 2005, str. 41-42.)

Wtedy doszło do wycięcia obumarłych drzew (tysiące hektarów). Potem oczywiście rozpoczęto zalesianie, efekty są widoczne gołym okiem – to młody las.

Zakończenie:

Wiem, że nic nie wiem – niestety w dalszym ciągu nie jestem ani odrobinę mądrzejsza, tylko bardziej przerażona własną niewiedzą i bezradnością. Nie wiem, kto ma rację. Więc może tak:

Boże / Brahmo / Buddo / Jahwe / Mahomecie / Mokosz

sprawcie aby nasz pralas wyszedł cało z tego boju, natchnijcie serca ludzi decydujących – mądrością… jam za głupia na to.