Serial: Jak z-realizować noworoczne postanowienia
Gdy realizacja celu - naszego noworocznego planu się nie udaje
Jak z-realizować noworoczne postanowienia 2

z cyklu: Szamański shape-shifting i podróże dla realizacji celu, albo:
Jak z-realizować noworoczne postanowienia, plany, marzenia...

W poprzednim artykule pisałem o noworocznych postanowieniach oraz o metodach realizacji celów, planów, zamierzeń. Dzisiaj, czyli jakiś czas później, zobaczymy co się dzieje, kiedy te plany nie "chcą" się ziścić.

Oczywiście zawsze pada (sakramentalne) pytanie:  dlaczego tak się dzieje? Dlaczego po kilku najdalej kilkunastu  tygodniach nasze pieczołowicie przemyślane, nieodwołalne, stanowcze i zdecydowane postanowienia-cele znikają w mrokach niepamięci?

Dzieje się tak z powodu oporu! Coś w nas opiera się zmianie. Ma to miejsce  głęboko w nieświadomości i dlatego niewiele wiemy o tych mechanizmach. Proces jest burzliwy oraz dynamiczny, dlatego analizie głębi oraz o psychoanalizie mówi się "terapia psychodynamiczna".

PYTANIA

 Realizacja jakiegokolwiek celu, którego do tej pory nie osiągnęliśmy jest zmianą stanu w jakim dotychczas funkcjonowaliśmy. Jednym ze sposobów odkrywania nieświadomych,ograniczających nas programów - kompleksów jest stawianie pytań. Na przykład:

1) "Jakie korzyści płyną z NIE OSIĄGNIĘCIA celu?" Psychoterapeuci nazywają to  korzyściami neurotycznymi lub korzyściami wtórnymi, ale nam chodzi tutaj o ukrytą motywację a przede wszystkim o korzyści płynące z obecnej - nie zmienionej sytuacji.

2) Drugie pytanie sięga stopień dalej (lub niżej - jak to bywa ze stopniami): "Jaką potrzebę   zaspokaja ta "korzyść" (korzyści)? (Chodzi oczywiście o korzyść będącą odpowiedzią w  p.1)

3) Trzecie pytanie jest próbą wykreowania modelu, w którym ani nie porzuca się tej korzyści, ani nie rezygnuje z realizacji celu! Czasem jest to próba godzenia ognia z wodą - coincidentio oppositorum. Pytanie (a zarazem wyzwanie) brzmi tak:"W jaki sposób mogę zachować tę korzyść przy jednoczesnym osiągnięciu wyznaczonego celu?!"

PRAKTYKA

Powiedzmy, że ktoś w bieżącym roku chce zostać osobą niepalącą (albo: szczupłą, bogatą, na wyższym stanowisku, itp. itd.). Może to być cel dość górnolotny, lub zamierzenie mniejszej rangi, albo tylko kolejny etap cząstkowy na drodze do DUŻEGO celu. Z poprzedniego odcinka pamiętamy, że oczywiście wcale nie chodzi o rzucenia palenia, ani tym bardziej o walkę z nałogiem! Sformułowany cel powinien brzmieć mniej więcej tak:

Będę osobą niepalącą! (każdy kiedyś był taką osobą - choćby w dzieciństwie! Można oczywiście wstawić tutaj dowolne życzenie/cel.)

Jednak zdarza się, że dana osoba (jak to niestety dość często bywa) już po kilku dniach od nowa zaczyna palić papierosy i z powrotu do postawy osoby niepalącej nic nie wyszło...

W takiej sytuacji zadajemy pytanie:

"Jakie korzyści płyną z NIE OSIĄGNIĘCIA celu?!"

Zazwyczaj uznajemy, że nie ma żadnych Przecież palenie nie daje żadnych korzyści i tylko szkodzi! Jednak gdybyśmy to samo pytanie sformułowali inaczej, np.: "Co jest takiego fajnego w paleniu?" (Innymi słowy: - jakie korzyści daje pozostawanie w obecnej sytuacji?) To zapewne znaleźlibyśmy całkiem pokaźną i zasobną argumentację.(Dla przypomnienia: autor palił papierosy nałogowo blisko 25 lat, ale już od dawna nie pali - więc wie o czym pisze!). Przykładowa odpowiedź może mówić o tym, że osoba paląca w swoim przekonaniu osiąga spokój i zmysłową satysfakcje płynącą  z chwilowego oderwania się od codzienności oraz od wykonywanych czynności. Dokonuje medytacyjnej refleksji oraz skupia się na wchłanianiu i wypuszczaniu dymka oraz powietrza z i do płuc. (To są wspomniane korzyści "wtórne".)

Pytanie drugie: "Jaką potrzebę zaspokaja ta korzyść? Jak wynika z poprzedniego pytania i odpowiedzi, korzyścią jest możliwość znalezienia chwili czasu tylko dla siebie, czasu na krótką refleksję oraz na medytacyjne skupienie się na czynności oddychania.

W innych przypadkach i przykładach mogą to być całkowicie naturalne potrzeby jak miłość i związki z innymi ludźmi, związek oraz współudział w  "większej całości" (w kontekście społecznym np. rodzina, społeczność, grupa, itp.), potrzeba bezpieczeństwa, przebywania w tym, co znajome, przewidywalność, a z drugiej strony potrzeba doznawania tego, co nieprzewidywalne i zaskakujące, potrzeba rozwoju i nauki, potrzeba uznania naszej wartości i ważności (za Anthony Robbins) itd.

Pamiętajmy przy tym, że zarówno w pierwszym jak i w drugim pytaniu pośrednio identyfikujemy (a po trosze przywołujemy) kompleks - nieświadomą i często nieadekwatną do obecnej sytuacji strategię realizacji istotnych potrzeb danej osoby.

 W powyższym kontekście trzecie pytanie a właściwie wyzwanie: "W jaki sposób mogę uzyskać lub zachować tę korzyść jednocześnie osiągając wyznaczony cel?!" będzie rzecz jasna trudne nie tylko w kontekście znalezienia odpowiedzi, ale przede wszystkim w samej realizacji i wprowadzaniu w życie postawy częstokroć jednoczącej przeciwieństwa. Jest to zarazem ogromne pole do popisu dla naszej wyobraźni i kreatywności!

Załóżmy, że nasza palaczka papierosów, to wiecznie zabiegana kobieta, która nigdy nie znajduje chwili czasu "dla siebie". Co więcej; jej zdaniem taki "czas dla siebie" jest formą egoizmu, bo zmuszałby do "kradzieży" czasu przeznaczonego dla dzieci! Jeśli zgodzimy się, że 20 papierosów po (co najmniej) 5 minut  każdy, jest "chwilą dla siebie", to odkryjemy, że nasza palaczka znajdowała dla siebie blisko 2 godziny dziennie (100 minut)! Powiedzieć pracującej matce, że  każdego dnia może poświęcić WYŁĄCZNIE DLA SIEBIE 2 godziny dziennie, na bezproduktywne refleksje, rozmyślania, czy obserwowanie oddechu może być dosłownie szokujące. A jednak wiele matek czy zagonionych biznesmenów właśnie TO (nieświadomie robi)robi paląc papierosy!

 Jeśli zachowasz "korzyści" płynące z palenia papierosów (lub w innych przypadkach korzyści z bycia np. osobą biedną, na niższym stanowisku, grubym, itd...), przy jednoczesnym realizowaniu swojego celu, to dopiero (a może TYLKO) wówczas spójnie i bez stresu zrealizujesz swój cel lub zamierzenie. Jednocześnie w chytry sposób zintegrujesz własny kompleks przejawiający się np. w nawyku palenia! (Pamiętasz? - Kompleks to nieadekwatna, emocjonalnie bardzo intensywna emocjonalnie i dominująca strategia adaptacyjna stosowana do pewnych doświadczeń, która powstała w zamierzchłej przeszłości, i która już nie jest zbyt dobrze dostosowana do twojej obecnej sytuacji...)

To, co znajome...

Pamiętasz słynne przysłowie mówiące, że lepsze jest znajome piekło niż nieznane niebo? Zawiera się w tym mądrość wielokrotnie potwierdzana badaniami psychologicznymi oraz socjologicznymi. Lubimy tych oraz to, co do nas podobne i nam znajome - bliskie. Czasami ludzie rzeczywiście nie dostrzegają korzyści z "niedogodnej" dla nich sytuacji. Ale wystarczy zapytać jak długo tkwią w tej sytuacji. Jeżeli to trwa  kilkanaście tygodni lub miesięcy, to na pewno się oswoili z tą sytuacją, jest im bliska i znajoma. Pomyślcie o tym, że niektórzy tkwią LATAMI w sytuacji, którą właśnie chcą zmienić (np. sytuacja palacza lub kogoś o niskim statusie majątkowym - pomimo posiadanego potencjału_do_zmiany) !

W samym tkwieniu latami w trudnej sytuacji jest  potencjalna korzyść: skorzystaj z uporu (i oporu) oraz z cech oswojenia pozwalających na tak KONSEKWENTNE i DŁUGOTWAŁE przebywanie w określonej postawie/sytuacji! (czyli: konsekwentnie i uparcie biegaj, medytuj, czytaj, uczęszczaj na basen lub na aerobik )

Podwójne sygnały !!!

Ukryte korzyści - jako treści płynące z naszych kompleksów są oczywiście nieświadome, co nie znaczy, że nie sposób ich zaobserwować. To nieświadomość kieruje w głównej mierze (aczkolwiek nie zawsze) naszą pozawerbalną komunikacją: mową ciała, mimiką, gestami, tonem głosu, przejęzyczeniami, snami itp. Jeśli ktoś poważnym tonem przekonuje cię, że chce rzucić palenie lub zamierza się wzbogacić, a jednocześnie na jego twarzy pojawia się chytry i powątpiewający uśmieszek - to ten uśmieszek jest sygnałem płynącym od jakiejś, nieświadomej części w tej osobie, najwyraźniej zadowolonej z obecnego stanu rzeczy. Inne, pospolite objawy niespójności czyli występowania podwójnych sygnałów, to np.: przeczący ruch głowy przy jednoczesnym mówieniu "tak" lub mówienie o "wspaniałej wizji" dość monotonnym i nudnym tonem.

Jeśli chcesz poznać spójność strategii realizacji określonego celu bądź zamierzenia, wystarczy, że staniesz  przed lustrem i zapytasz sam siebie (lub innej osoby, jeśli jest was dwoje) kim będziesz i co się stanie (jak to będzie), gdy zrealizujesz swój cel. Kiedy będziesz odpowiadać na to pytanie, może się ujawnić się podwójne sygnały świadczące o tym, że być może coś jeszcze jest przeciwne realizowaniu planu czy celu lub potencjalni chce zabrać głos w tej sprawie !!!

Robert Palusiński
nocą 27 lutego 2008

UWAGA: Są jeszcze miejsca na warsztaty tylko dla mężczyzn pt. "Wędrówka Bohatera". Początek całego cyklu 8 marca w Warszawie. Udział w pierwszych zajęciach nie jest obowiązkowy. Więcej wiadomości: robertpalusinski.blog.interia.pl