15 maja 2017
Wojciech Jóźwiak
Serial: Czytanie...
Piróga (i przez niego Jakubowskiej), oglądanie Wajdy. Impozyzm
! Do not copy for AI. Nie kopiować dla AI.
◀ Spis treści bloga prof. Arkadiusza Jadczyka ◀ ► Dąb-Mirowskiego o burzliwych latach 2013-17 podczas kwadratury Urana do Plutona ►
Zaliczyłem „Powidoki” Wajdy, filmową opowieść o ostatnim roku życia Władysława Strzemińskiego rewelacyjnie zagranego przez Bogusława Lindę. Film dołujący: studium niszczenia człowieka przez władzę.
Obserwujemy, jak krok po kroku, Strzemiński, bez przesady jeden z fundatorów wizualnego stylu XX wieku, zostaje przez komunistów doprowadzony do śmierci z kombinacji gruźlicy i głodu.Było, minęło? Czy na pewno? Mirosław Piróg omawia wyniki badań i dociekań „psycholożki Urszuli Jakubowskiej” (ponieważ nie czytałem, a znam tylko via M. Piróg, staram się mówić samymi cytatami), która „w książce „Ekstremizm polityczny. Studium psychologiczne” [2005] podaje zestaw cech charakteryzujących mentalność konserwatywną i liberalną.” Tu wtrącę protestując: kompleks cech i zachowań, które tamta autorka nazywa „konserwatyzmem”, naprawdę nie jest konserwatyzmem i powinien być nazwany inaczej. Proponuję tamtą postawę nazwać impozyzmem od ang-fr-łac. impose (imposer, impono/imposui), jako że jej istotą jest narzucanie innym własnych poglądów i obyczajów. Konserwatyzm nie polega na namiętności do narzucania czegoś innym: konserwatysta zaledwie unika zmian; w drugim zaś znaczeniu tego słowa wierzy w pewien ideał ludzkich porządków, istniejący od dawna lub „od zawsze”. Ale z tego nie wynika narzucanie. Arcy-konserwatywnych ale zero-impozywnych chasydów nie obchodzi czy ktokolwiek spoza ich sekty podziela ich wiarę – inaczej niż świadków Jehowy, którzy właśnie będą namolnie narzucać się za swoją. Dalej od nich szli katoliccy wysłannicy władców Hiszpanii, którzy mordowali niechcących się nawrócić, lub podobnie czyniący dzisiaj przedstawiciele pewnych nurtów islamu. Żeby być impozystą nie trzeba być konserwatystą, bo przecież rewolucyjni lewicowi postępowcy, jakimi byli bolszewicy, impozystami byli skrajnymi. Jak widać, impozyzm nie tylko nie pokrywa się z konserwatyzmem, ale jest od niego logicznie i typologicznie niezależny czyli ortogonalny do niego w przestrzeni znaczeń.
Co nie zmienia, że obecnie impozyzm przeżywa swoje odrodzenie, swój czarny renesans. Na postać Strzemińskiego granego przez Lindę patrzyłem jak na liberała indywidualistę, który impozystów – w 1952 takich, w 2017 innych – obraża samym swoim istnieniem, więc muszą go zabić.
Kadr z filmu z: filmweb.pl
◀ Spis treści bloga prof. Arkadiusza Jadczyka ◀ ► Dąb-Mirowskiego o burzliwych latach 2013-17 podczas kwadratury Urana do Plutona ►
Komentarze
![[foto]](/author_photo/pirog.jpg)
![[foto]](/author_photo/wj_X15.jpg)
@JP: Nie osłabia. To jest silna definicja.
![[foto]](/author_photo/jaroslaw_bzoma_01.jpg)
![[foto]](/author_photo/wj_X15.jpg)
![[foto]](/author_photo/wj_X15.jpg)
Z drugiej strony ciż Japończycy, którzy prześladowali chrześcijan, wykazywali tolerancję i cierpliwość wobec różnych odmian, właściwie sekt, buddyzmu: zupełnie inaczej niż w krajach Europy, gdzie cuius regio, eius religio. Także islamską dżyzję można uważać za wyraz ich tolerancji, inaczej niż w chrześcijańskiej Europie.
PS
Fanatyk nie musi być impozystą - zamiast tylko nawracać (choćby nawet nachalnie czy agresywnie) może od razu mordować.
![[foto]](/author_photo/14686183_820544031419369_1328569831_n (2).jpg)
Sporo na temat związków psychiki z autorytaryzmem, liberalizmem czy nacjonalizmem i patriotyzmem napisała Krystyna Skarżyńska w "Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej". Studium ciekawe, ale brakuje rozróżnienia między osobowością impozywną/liberalną a wyznawaną ideologią/doktryną jako rezultatem przemyśleń bądź doświadczeń.
Aby komentować Zaloguj się lub Zarejestruj w Tarace.