Nawiązuję do poprzednich artykułów w Tarace:

• 17-02-2015. Jakub Brodacki. Co polski inteligent powinien robić w sprawie Ukrainy?
• 13-03-2015. Michał Mazur. Polski inteligent a Ukraina. Inna perspektywa

Zwrot „polski inteligent” w tamtych tytułach razi mnie jako dziwo i archaizm. Kto to jest „inteligent”? Czy jeszcze taka formacja istnieje? Widzę, że nie. Czy ja jestem „inteligentem”? Jeśli miałbym siebie zaliczyć do jakiejś klasy społecznej, to najbliżej mi do middle class, ale spauperyzowanej, więc raczej już do prekariatu, czyli do łowców okazji zarobkowych, strukturalnie niepewnych swojego losu. Inteligent, inteligencja (jako ang. intelligentsia, nie intelligence) jest przestarzały razem z ziemiaństwem, włościaństwem czy ludem.

Stosunek czy podejście do Ukrainy jest częścią szerszej orientacji politycznej. W Polsce działają dwie polityki (zagraniczne): niby-jagiellońska i neo-saska. Dałem różne przedrostki, ponieważ jagielloniści – przedrostek „niby” – działają głównie na niby, w sferze fantazji, życzeń, a najrzetelniejsi (jak znakomity historyk i największy umysł na tym skrzydle prof. Andrzej Nowak) w dziedzinie nauki i popularyzacji. Jagielloniści, czyli inaczej: międzymorcy.

W przeciwieństwie do nich sasiści – przedrostek „neo”! – działają najzupełniej realnie: biorą pieniądze od protektorów, stanowią prawo umożliwiające penetrację, kolonizację i chaotyzację Polski i uporczywie czynią inne rzeczy, podtrzymujące ich byt jako burżuazji kompradorskiej i jej agentów.

Niby-jagiellonistów jeszcze podzieli się na inkluzywistów i ekskluzywistów. Inkluzywiści to ci, którzy w ideę Jagiellonii-Międzymorza chcą, a raczej życzą sobie, wciągnąć tamtejszych, czyli Ukraińców (ich głównie), Białorusinów i Litwinów. Kontynuują federalne i prometejskie pomysły Piłsudskiego. Ekskluzywiści przeciwnie, mówią: Jagiellonia to nasza wyłącznie polska sprawa, tambylcom od niej wara; mają ich zresztą za obcych, skalanych (zbrodniami i kolaboracją z Sowietem) i historycznie niedorozwiniętych, a przez to groźnych. Używają słówka „Kresy”, którego unikają inkluzywiści, widząc w nim słusznie wyraz Polski agresywnej i kolonialnej (a faktycznie: „kolonizowanego kolonizatora”).

Inkluzywiści idą na braterstwo z Ukrainą. Eskluzywiści zawieszają się i zacietrzewiają na Rzeziach Wołyńskich i innych, jakby czekali, kiedy wreszcie te się powtórzą. U inkluzywistów pojawiają się fantazje, żeby z Ukrainą złączyć się w jedno państwo (np. tu) – u eksluzywistów, żeby ją rozebrać i podzielić się nią z Rosją. Albo i tego się boją i czekają, aż Rosja sobie tę „tymczasową” Ukrainę całą z powrotem weźmie i zrobi tam – uff, co by to była za ulga... – swój porządek. Inkluzywiści za zagrożenie uważają Rosję (w czym sama Rosja im skwapliwie pomaga...), ekskluzywiści Ukrainę.

Ale również na skrzydle (niby-)jagiellońsko inkluzywnym pojawiają się programy trącące paranoją i budzące niepokój o to, dokąd mogliby poprowadzić nas ich zwolennicy, gdyby wzięli władzę. – Przykładem książka Tomasza Sakiewicza „Testament I Rzeczypospolitej. Kulisy śmierci Lecha Kaczyńskiego”, z której wynika, że (pozwolę sobie na rytmy...) „z piersi własnych mur przeciw Moskalu uczynić-śmy winni”. Autor nie daje luzu na manewr ani dyplomację: za mur krwawy służyć mamy, my-Polacy, i szlus.

Podczas gdy niby-jagielloniści karmią widma, takie lub inne, neo-sasiści działają najzupełniej realnie, a działają na zasadzie „im gorzej (dla Kraju) tym lepiej (dla nas)”, za swojego sprzymierzeńca mając wszystkie polskie złe tradycje: skłonności do półrozwiązań i zaniechań, tolerancji dla zła, zacofania, niedorozwoju, bylejakości, bo wszystko jest woda na ich młyn, ponieważ twórczo połączyli dwa mody funkcjonowania: państwo drapieżcze (predatory state), które trzyma mieszkańców i gospodarkę ledwie o włos ponad starvation point, „punkt zdechnięcia”, maksymalizując zyski własnego aparatu – i państwo agenturalne, nasłańcze, niemające interesu własnego, a wyłącznie centrali. No więc żyjemy w takim państwie, pod władzą takich jego ludzi, rozrywając się niby-jagiellońskimi rojeniami.

Neo-sasizm i niby-jagiellonizm nie są konkurencyjnymi memami lub mempleksami, bo nie konkurują o zasoby tych samych umysłów.

Realna Polska jest neo-saska i rojeniowy niby-jagiellonizm nie jest na nią żadnym sposobem ani odtrutką. Odtrutką byłby realizm, jakaś realpolitik, ale jej nie widać; proponują ją rozproszeni publicyści, pisząc przy tym tak, że widać, że w skuteczność swojego pisania nie wierzą. Przykładem najnowszy Rafał Ziemkiewicz, polecam: „U Niemca w kieszeni”. Tak kończy: „Oprócz głupich szlachciurów, którzy brnęli w długi, pruski zabór wydobył też z Polski galerię wspaniałych, skutecznych w działaniu Polaków, i ich trzeba dziś naśladować. Trzeba iść drogą Hipolita Cegielskiego i chłopa Drzymały, szanować realia, ale się im opierać, rozpychać, i zamiast się płaszczyć i bezdurno dawać eksploatować, uczyć się od kolonizatora - po to, by bronić przed nim swego, by rozumieć i realizować swoje, a nie jego interesy, a z czasem, kiedyś, daj Boże, na tyle w tej rywalizacji okrzepnąć, by się go pozbyć. /.../ Jeśli Polska ma istnieć, musi się cała stać Wielkopolską.” Ja chętnie dopiszę, że wcale nie „pozbyć się kolonizatora”, tylko się z nim zrosnąć, zsyntetyzować, jak udało się Szkocji z Anglią, a mniej udanie poszło, bo tylko na pół stulecia, Węgrom z Austrią. Sama Polska głową Międzymorza nie będzie, do spółki z Ukrainą to też jest wątpliwe, ale z Niemcami całkiem realne.

Ale to sprawa na później. Na razie czekam, aż ktoś wstanie i przedstawi program naprawczy, czyli sanację. Wydawało się, że wybory prezydenta w tym roku będą na to dobrą okazją, ale nie, nic takiego nie widzę. Przypuszczam, że przyczyna niezdolności do naprawy (mam nadzieję, że nie wiecznie trwała) zalega głębiej niż w historii, w socjologii i w próbach przypodobania się sondażom wyborczym – znajduje się w archetypach. Jakich? – W zabójczym dla duszy i dynamiki Polaków uwiązaniu do katolicyzmu. Ale to temat na osobną bajkę.