Serial: Drogi Enneagramu
Pozytywiści, lukranci i skłóceńcy

Kategoria: Enneagram

Narysujmy enneagram jako kwadrat 3 na 3 (w rzędach typy należące do lęku, gniewu, wstydu - w kolumnach typy paranoiczne, katatoniczne, hebefreniczne), następnie obróćmy go o kąt 45 stopni - wtedy okaże się, że w nowych poziomych rzędach, czyli na przekątnych, leżą trzy grupy po 3 typy, które znowu mają coś wspólnego za sobą!

Typy 3-1-5 czyli Wykonawca, Perfekcjonista i Obserwator mają rzeczowy i konstruktywny stosunek do rzeczywistości. Można nazwać ich grupę (trójkę) konstruktywistami lub pozytywistami.

Typy 2-9-7 czyli Dawca, Mediator i Epikurejczyk chętnie umniejszają i ukrywają trudności, problemy i niedopasowania lub od nich uciekają. Wolą żyć w świecie bez kantów. Mają harmonizujący stosunek do świata. Nazwałem tę grupę "lukrantami" czyli wygładzaczami kantów.

Typy 4-8-6 czyli Tragiczny Romantyk, Szef i Adwokat Diabła zwany też Czarnowidzem amplifikują trudności i zgrzyty - tak jakby czerpali energię z różnicy na styku ja-świat. Są skłóceni ze światem, dlatego należy im się nazwa "skłóceńców".

W każdej z powyższych trójek panuje ścisła symetria: jest po jednym przedstawicielu każdej z trzech głównych emocji i takoż po jednym przedstawicielu każdego schiza.

Zauważmy też, że w obrębie każdej z tych trójek przynależność do typów można łatwo pomylić. Np. w obrębie trójki skłóceńców często nie wiadomo, czy dana osoba jest 8-Szefem, 4-Romantykiem czy 6-Czarnowidzem. Zdarza się też, że ktoś ma cechy każdego z tych typów naraz. Z historycznych postaci taki jest przypadek Fryderyka Nietzsche, o którym nie wiadomo, czy 8-Szef, czy 4-Tragiczny Romantyk. Ta sama wątpliwość jest przy Jacku Kaczmarskim. Również 2-Dawcę często trudno odróżnić od 7-Epikurejczyka (obaj są astrologicznie wenusowo-jowiszowi), a z oboma mylony jest 9-Mediator. Tak samo jeśli kogoś obserwujemy jako sprawnego fachowca, który dobrze wie, co w danej sytuacji należy robić i co jest optymalne, to wybór, czy to 1-Perfekcjonista, 5-Obserwator czy 3-Wykonawca często jest dziełem przypadku ze strony oceniającego.

Może też tak być, że pewna osoba "jest" nie tyle określonym typem enneagramu, co całą trójką, czyli właśnie Pozytywistą, Wygładzaczem lub Skłóceńcem. (Podobnie jak można mieć cechy nie pojedynczego typu, tylko całej ich "baterii" - katatonicznej, paranoicznej bądź hebefrenicznej.)

Tu odsyłam do mojego dawniejszego artykułu Enneagram zdekomponowany, gdzie opisałem model, w którym każdy człowiek-osobowość jest układem trzech punktów enneagramu, z których każdy obsługuje jedną z trzech głównych negatywnych emocji (czyli jeden z trzech głównych instynktów). Tamten model nie jest sprzeczny z tym, co tutaj napisałem.