Koncepcja doświadczania życia jako nieustającego aktu tworzenia w tunelach rzeczywistości jest moim zdaniem kluczowa dla najbliższego rozwoju psychologii (zwłaszcza kwantowej). Tunele są według mnie wspólnym mianownikiem nie tylko zmian osobowości, ale wi

To do mnie przemówiło: rozważania Roberta Wilsona na temat tuneli rzeczywistości - przejawiania się zasad fizyki kwantowej w życiu człowieka, jego ego / jaźni / osobowości.

"Jeśli założymy, że dysponujemy rozmaitymi potencjalnymi jaźniami, a nie jedną, monolityczną "istotową jaźnią" filozofii arystotelesowskiej, i każda z tych jaźni zachowuje się jak obserwator stwarzający swój własny tunel rzeczywistości, (...) to możemy wysnuć z tego następujący wniosek: Gdy jakiś czynnik wewnętrzny lub zewnętrzny spowoduje przeskok kwantowy z jednej "jaźni" do innej, zaczynamy odnosić wrażenie, że cały świat wokół nas również się zmienia. (...) Mechanika kwantowa powiada, że elektron posiada inną "esencję" za każdym razem, gdy go mierzymy (lub jeśli mamy wyrażać się ściśle, nie posiada żadnej "esencji"). Do podobnych ustaleń doszła nauka o mózgu. Mary spotkana we wtorek może posiadać inną "jaźń" niż Mary spotkana w poniedziałek".

                        Robert A. Wilson: Psychologia kwantowa, s. 173.

Robert Anton Wilson, 1932-2007

Czym są tunele rzeczywistości?  Trudno mówić o czymś, co nie weszło jeszcze do kanonu języka naukowego (a przynajmniej ogólnie zrozumiałego). Obrazowo opisałabym to jako coś w rodzaju radia z wieloma kanałami. Radiami są jaźnie danej istoty, a tunele rzeczywistości są kanałami. Przełączam kanały, a na każdym z nich płynie inna muzyka, choć wybrana z dostępnych zbiorów muzycznych, podawane są różne wiadomości, ale dotyczą one tych samych światowych wydarzeń. Wilson używa określeń „jaźń” i "osobowość" w zasadzie zamiennie, ale ja bym te pojęcia rozdzieliła, i radio (przekaźnik) przyrównała do osobowości, a jaźni przydzieliłabym funkcję stacji nadawczej. Dalej można spekulować, czy istnieje jedna istotowa jaźń, która jest radiofonią na danym obszarze, a potem zastanawiać się, co jest nad tą radiofonią – i tak wchodzić w kolejne stopnie złożenia, ale to wykracza poza moje osobiste doświadczenie. W schemacie trójstopniowym tunele rzeczywistości są tym, jak w danym momencie odbieram swoje życie. Jeśli przełączę się na inny kanał (tunel), wówczas życie odbierać będę inaczej - inne będą wiadomości, inna muzyka, inny mój nastrój, co dostrajać mnie będzie do określonych działań. Odbierając dany kanał (będąc w danym tunelu rzeczywistości) nie jest się dostrojonym do innych kanałów. Jednak do poprzedniego kanału mogę wrócić, a potem przełączyć się na kolejny kanał i kolejny – kwantowo, nieprzewidywalnie, choć zapewne istnieje jakiś mechanizm sprawczy, którego „obserwator” wyszukujący kanały nie rozumie.

A teraz garść dywagacji dotyczących tuneli rzeczywistości, na przykładach z życia.

Czym de facto jest osobowość mnoga (o.wieloraka, o.naprzemienna, rozdwojenie jaźni)?

Osobowość mnoga jest opisywana w psychiatrii, a polega na tym, że dana osoba – w realnym świecie występująca pod imieniem np. Anna, nagle pod wpływem konkretnego bodźca staje się Beatą – osobą przejawiającą inne cechy, preferującą inny styl życia, mającą wspomnienia, o których Anna nie ma pojęcia. Konkretna fizyczna osoba może przybierać różne postaci „psychiczne”, których może być wiele.

Każdy z nas ma w sobie wiele osobowości. Symbolicznie mówi się, że w każdym z nas jest święty i prostytutka (albo doktor Jackyll i pan Hyde). W normalnym życiu te osobowości nie są tak spektakularne i funkcjonują ze sobą razem, przenikając się i zmieniając. Pod wpływem określonego bodźca uruchamia się określony program postrzegania siebie, świata, życia, program zachowań, skojarzeń – tunel rzeczywistości, w którym dzieje się to, co jest z tym programem kompatybilne. W hunie mówi się, że „tam gdzie twoja uwaga tam twoja moc”. Jeśli więc twoje myśli krążą wciąż wokół śmierci ukochanego psa, mogą cię drażnić ludzie obcujący ze swoimi zwierzętami, możesz stronić od tras spacerowych, izolować się od świata zewnętrznego - stwarzając tym określone myśli, emocje, reakcje, czyli funkcjonować w określonym tunelu rzeczywistości. Przenosząc uwagę na inne obiekty zmieniamy tunele rzeczywistości. Stara pocztówka z Karpacza może nas przenieść w tunel, w którym dominować będzie radość, wspomnienia przyjaznych ludzi, a świat będziemy postrzegać jako potencjalny plac zabaw. Zapach róż wprowadzić nas może np. w melancholię, a poddając się jej i podążając za wspomnieniami i pragnieniami (łącząc teraźniejszość z przeszłością i projekcją przyszłości), wejdziemy w tunel, w którym ... (dokończenie pozostawiam wyobraźni czytelników). Żyjąc w tym samym świecie fizycznym doświadczamy życia jako projekcji różnych "jaźni". Jeśli jesteśmy świadomi, że po prostu zmieniliśmy tunel (a. nastrój, jaźń, program mentalny itd), wówczas jest to oznaką zdrowia psychicznego. Jeśli natomiast te nastroje-programy władają nami, to jesteśmy psychicznie zaburzeni, albo wręcz chorujemy na rozdwojenie jaźni.

Podczas kontemplacji przekształceń "jaźni-osobowości" pojawiła mi się prosta scenka zbudowana na wielu symbolach:

Murzyn borykał się z problemami psychicznymi, był szary, depresyjny. Jego żona - biała kobieta ubrana w błękitną szatę, kochała go i wspierała, ale nim wciąż władał smutek, wewnętrzne skłębienie i skurcz. Pojawiła się Murzynka ubrana na żółto -  kobieta, którą znał od bardzo dawna, i która teraz stała się jego nową żoną. Szepnęła mu coś do ucha, i wówczas ten mężczyzna jakby dotknął wewnętrznie jakiegoś tajemnego źródła (dostroił się do istniejącego w nim źródła) - wypełnił się spokojem i radością, wyprostował się, rozkwitł, a istniejące w nim treści (informacje, które wyglądały jak wpisy w tabeli) uległy natychmiastowemu przekształceniu, nabrały światła i barw. Dokonała się w nim fundamentalna przemiana - stał się "innym" człowiekiem.

R. Wilson wyróżnia cztery podstawowe "osobowości", które zarazem zdają się być, według niego, szczególnego rodzaju układami informacyjnymi tworzącymi się na bazie genetyki, wdruków, warunkowań i uczenia się:

1. układ przetrwania biologicznego - zawierający wdruki i uwarunkowania pochodzące z najwcześniejszego okresu dzieciństwa, którego główną funkcją jest poszukiwanie bezpiecznej przestrzeni oraz unikanie tego, co niebezpieczne lub obce;

2. układ terytorialny - wdrukowywany w dzieciństwie; zajmuje się zdobywaniem terytorium i utrzymywaniem określonego statusu w stadzie ssaków, ludzkiej rodzinie i/lub społeczności;

3. semantyczny układ ujarzmiania czasu – wdrukowywany w okresie, gdy język i pozostałe symbole zaczynają „mieć sens” dla dorastającego dziecka. Układ ten zajmuje się mową, myśleniem (mową wewnętrzną), tworzeniem map i modeli otoczenia;

4. układ społeczno-seksualny - wdrukowywany w okresie dojrzewania, wytwarzający charakterystyczną rolę seksualną oraz „jaźń” umożliwiającą stałe jej odgrywanie.

Poza tymi wyżej opisanymi czterema układami informacyjnymi (osobowościami, jaźniami), które można by określić jako stricte psychologiczne, Wilson zauważa istnienie układów, które nazywa „futurystycznymi”. Rozwijanie ich odegra istotną rolę w naszej dalszej ewolucji. Oto one:

- układ neurosomatyczny – działający w obszarze zjawiska jedności ciała i umysłu;

- układ metaprogramowania – służący przemianom wewnętrznym, wyposażający nas w „wyższą inteligencję”;

- układ morfogenetyczny zawierający „jaźnie” i banki informacji wszystkich żywych istot, związany ze zjawiskiem pamięci zbiorowej, doświadczeń transpersonalnych;

- nielokalny układ kwantowy – jaźń istniejąca poza czasem i przestrzenią, a także poza umysłem i materią.

Koncepcja doświadczania życia jako nieustającego aktu tworzenia w tunelach rzeczywistości jest moim zdaniem kluczowa dla najbliższego rozwoju psychologii. Tunele rzeczywistości to według mnie wspólny mianownik nie tylko zmian osobowości, ale wielu różnych doświadczeń percepcyjnych. Zaryzykuję stwierdzenie, że przeskoki w różne tunele rzeczywistości mają miejsce nie tylko w świecie „realnym”, czyli ziemskim matrixie materialno-emocjonalnym, ale także w innych „osobo-światach”, i także pomiędzy nimi. Ten neologizm „osobo-światów” ukułam na określenie funkcjonowania człowieka nie tylko jako osobnika ludzkiego o różnych, przenikających się osobowościach/jaźniach, ale też przejawiania się jego świadomości w innych wymiarach (światach): we śnie, w obszarze podświadomości, nadświadomości, polu morfogenetycznym, przyczynowym, bardo i wielu wielu innych, których nie sposób ani nazwać ani nawet dostrzec.

I znów garść dywagacji.

Sny

1. Świadome śnienie może być przykładem przechodzenia tuneli rzeczywistości przez różne wymiary-światy (świadome rejestrowanie zjawisk z innego wymiaru), łączenia ich, czerpania informacji, wpływania na wzorce fizycznego życia ziemskiego tworzone w innych wymiarach. Podobnie dzieje się w NLP.

2. Przyglądając się swoim snom, zauważyłam, że w mojej sennej świadomości pojawiają się sekwencje snów, które stanowią jakby odrębny nurt życia. Te sny są ze sobą powiązane, a zarazem nie mają związku z tym, co aktualnie przeżywam na jawie.

Ostatnio śni mi się pewien mój znajomy, który w realnym świecie nie jest obiektem moich westchnień, nie wyzwala we mnie pragnień, ani szczególnych skojarzeń – ot, jeden z wielu znajomych. W pewnym ciągu snów jawi mi się jako mój życiowy partner. Pamiętam zdarzenie, od którego to się zaczęło. W mojej ocenie, w tamtym zdarzeniu nie było nic znaczącego psychologicznie (a na pewno nic, co by kojarzyło się z relacją damsko-męską), a ponadto w tych moich snach nie występują żadne szczególne sytuacje ani emocje – to taki nudny film w odcinkach, który oglądam bez szczególnego zainteresowania. A jednak musiał wystąpić jakiś element, który otworzył ten nowy tunel rzeczywistości (w wymiarze niefizycznym) – przeskok kwantowy. Intryguje mnie, czy nastąpiło wówczas jakieś „rozszczepienie” mojego życia, wytworzenie się dodatkowego nurtu, czy może jest to tunel już istniejący w jakimś złożonym życio-świecie, a teraz tylko dostrzeżony i kontynuowany w jednym z wielu strumieni świadomości.

Odmienne stany świadomości

Innymi tunelami rzeczywistości są odmienne stany świadomości, które pojawiają się pod wpływem różnych czynników. Moje doświadczenia z odmiennymi stanami świadomości skłaniają mnie do przypuszczenia, że każde takie wejście coś w życiu zmienia - analogicznie do sytuacji z fizyki kwantowej, kiedy to obserwator wpływa na przebieg zdarzenia. Obserwującym jest jaźń, która obserwuje samą siebie, ale w jakiś inny sposób niż dzieje się to podczas obserwacji fizycznej.

Psychodeliki i inne substancje psychoaktywne to coś, dzięki czemu można zobaczyć swój umysł (psyche – dusza, umysł, delein – ukazywać, objawiać). Zazwyczaj ukazuje się nam to, czego w zwyczajnym stanie umysłu nie dostrzegamy, a co aktualnie jest dla nas ważne – wchodzimy głębiej we własny umysł, a informacje wydobywają się z jakichś rejonów głęboko ukrytych do rejonów, w których możliwa jest obserwacja i transformacja, co z kolei wpływa na wymiar fizyczny. A więc znów tunel międzywymiarowy.

Różne praktyki rozwoju duchowego (np. diady iluminacji, oddychanie holotropowe, vision quest, ustawienia Hellingera, medytacja transcendentalna) tworzą własne tunele rzeczywistości. Każda metoda umożliwia doświadczenia innego rodzaju, penetrację innych rzeczywistości emicznych.

Przeżycia z pogranicza śmierci, podczas których doświadcza się życia pozafizycznego. Częstym doświadczeniem jest wizja całego dotychczasowego życia jako kalejdoskopu kluczowych życiowych zdarzeń – dziejącego się poza czasem. To wejście w tunel rzeczywistości własnej esencji duchowej.

Deja vu

Tunelami rzeczywistości można by wytłumaczyć mechanizm powstawania deja vu. Z jednego miejsca w czasoprzestrzeni A można dotrzeć do miejsca B różnymi drogami - tunelami. Kiedy te tunele zejdą się w jakikolwiek sposób, następuje spotkanie siebie samego z samym sobą istniejących w różnych tunelach.

Przykładów identyfikacji tuneli rzeczywistości poprzez różne doświadczenia percepcyjne można podać jeszcze wiele.

Te moje obserwacje i rozważania podsumowałabym prostym stwierdzeniem:

Rozgrywanie się życia w wielu tunelach rzeczywistości jest uchwytne, i te tunele osobo-światów zawierają się w sobie i wzajemnie przenikają.

Oznacza to, że zjawisko „W wpływa na W, czyli wszystko wpływa na wszystko” odnosi się zarówno do przestrzeni fizycznej (np. trzepot skrzydeł motyla może poruszyć lód na Antarktydzie), jak i pola myślowego (np. przepływ wiedzy pomiędzy małpami na różnych kontynentach), jak i transgresji w czasie (to co dzieje się dziś wpływa zarówno na jutro jak i na wczoraj, i odwrotnie), jak i transgresji w ciałach strukturalnych (to co dzieje się np. w ciele emocjonalnym wpływa na ciało fizyczne, i odwrotnie), jak i transgresji międzywymiarowej (jak w świadomym śnieniu), jak i ...

W wpływa na W tworząc nieskończone możliwości - tunele rzeczywistości.