Babcia znowu się szwenda po swoim życiu wewnętrznym – jak napisał mi kiedyś pewien przyjaciel. Dlatego też na jakiś czas odmienię punkt widzenia i z wnętrza dębu/baobabu przeniosę się na ulicę, gdzie dziś podążałam za wycieczką, na oko pierwszoklasistów, z pobliskiej szkoły.

         Dzieci dziś, choć jak kiedyś w parach, inaczej chodzą. Każde w swoim tempie, jedni szybciej, inni wolniej, a pary są raczej konstrukcjami teoretycznie sformułowanymi, niż osiągalnymi w praktyce. Po chwili robi się skacząca i nieuporządkowana grupka, a po jeszcze następnej grupka (choć niewielka – raptem sześć par) rozpada się, a odległości między jej częściami rosną. Pani nawołuje, żeby dzieci szły razem, a nie kilometr od siebie, ale to, co pani mówi, to jedno, a co dzieci robią, to drugie. Inną zauważalną cechą takiej wycieczki (na ulicy czy w metrze) jest fakt dawniej niewystępujący — że dla dzieci nie istnieją inni przechodnie. Nie przejmują się nimi, przepychają, odpychają jak nieożywione przeszkody na drodze. To wbrew wszystkiemu, choć niemiłe dla niektórych niepełnosprawnych przechodniów, pozytywne zjawisko: znaczy, że dzieci się nie boją, iż ktoś na nie nakrzyczy czy odepchnie. Czują się bezpieczne. Ale chyba tylko w warstwie fizycznej, bo w warstwie dialogowej widać nowe, nieznane dawniej problemy.

Pani do pierwszoklasistów:

— Wszystkie dzieci trzymają się za rączki!

Widzę tylko dwie dziewczynki z grupy trzymające się za rączki, zresztą w grupie przeważają chłopcy, którzy poruszają się całkiem oddzielnie i trudno domyślić się, z kim zostali ustawieni w parę. Dzieci śmieją się z tych dziewczynek. Jakiś chłopiec coś mówi jednej z nich na ucho i dziewczynki puszczają swoje ręce. Po chwili jednak znowu ujmują się za ręce, a jedna z nich buntowniczo odzywa się:

— Czemu nie wypada, przecież my się lubimy?

Na to koleżanka puszcza rękę przyjaciółki, zdejmuje ze swojej bransoletkę z żółtych koralików, a z ręki koleżanki z niebieskich i zamienia bransoletki.

— No to chociaż zamienimy się bransoletkami.

Pani zatrzymuje się i czeka na spóźnialskich:

— Wszystkie dzieci trzymają się za rączki!

Teraz już nikt nie trzyma się za rączki. Nawet posłuszne pani dziewczynki. Możliwe, że nie wiedzą, jak bronić się przed wpływem opinii środowiska. Ale pani tego nie widzi, bowiem jeden z chłopców woła nagląco:

— Proszę pani, proszę pani, a Arek (tu dość charakterystyczne nazwisko) przed chwilą napluł na samochód mojego taty!

Problem wydaje się bardziej poważny i pedagogicznie nośny niż to, cokolwiek robią dziewczynki.

         Powracam do domu i do opowiadań SF kogoś, kto ma za sobą kilka książek o systemach wróżebnych, a obecnie pisze opowiadania oparte na  sennych wizjach.

         Opowiadania te są bardzo ciekawe i w pewien sposób nowatorskie, dlatego trudno mi prognozować sukces czy porażkę autorki. Ale kiedyś napiszę o nich więcej.

         Z pozoru wykorzystywane są wszelkie atrybuty i artefakty SF. Mamy więc planety skolonizowane przez Ziemian lub istoty sterujące ich kolonizacją, gubernatorów tychże, jakieś aluzje do rządzących nami jaszczurów i nawiązanie do innych teorii spiskowych, dziennikarzy śledczych usiłujących rozwikłać miejscowe afery itp. Zasadnicza różnica tkwi w czymś, co nazywamy pointą przedstawionych historii. Te pointy są tak bardzo różne od wszystkiego, co dotychczas czytaliśmy, tak nieliczące się z zasadami rządzącymi pisaniem opowiadań, zwłaszcza literatury popularnej, że bywa to chwilami aż przerażające. Nagle stajemy w obliczu przekonania, że coś, co miało być wyświechtaną historyjką, zaczyna przypominać wizję tego, co stać się naprawdę może u nas, tu i teraz lub za niedługo.

         Bunt dinozaurów, traktowanych przez okupujących planetę Ziemian, jako efekt zwierzęcej zarazy, zostaje stłumiony przez skrzyżowanie ich z inteligentnymi przedstawicielami myślącej rasy, ale niejaka Liliana, postanawiająca opuścić strony nienadające się do czynności prozdrowotnych, bezczelnie podłącza się do pałacowego agregatu stanowiącego przeszkodę w kąpieli namiestnika. Czy to problem równych i równiejszych? Czy może ludzka odmiana chorób zwierzęcych polegająca na utracie uczuć i ciepła w psychice? Jako kontrapunkt pojawia się będąca wynikiem skrzyżowania jaszczurów z ludźmi dziewczynka aprobowana przez Matki – kimkolwiek by były. Matki mają jeszcze inne osiągnięcie – udaje im się przestawić jaszczury na karmę roślinną. Namiestnikowi planety, niewiele mającemu uprawnień, udaje się uniknąć spisku ewentualnego następcy. Oczekujemy, że wykorzysta swoje zdolności do pognębienia spiskowca, ale on tylko wraca do swojej rezydencji i maluje jej ściany na czerwono.

         Nie wiedzieć czemu, staje przed moimi oczami poranny obrazek dwóch małych dziewczynek — zapewne także symbolicznie, społecznie przestawianych na karmę roślinną. Matki coś aprobowały, po czym zostawiły dziecko samemu sobie. Jak ma ono rozumieć, że zanim przyszło na świat, rodziców przestawiono na inny rodzaj karmy? Jak walczyć o swój sentyment do koleżanki, skoro nie wiedzą, skąd się on wziął? Czy może bliżej im do owej Lilianny, czy do rodziców pochodzących z dwóch światów? Dinozaury, których dietę zmieniono z krwistej na neutralną, żeby przeżyć pakują się używkami — co zresztą wkalkulowano w ich proces przemiany. W dodatku podstawia się im sztuczne fantomy, z kształtu przypominające pobratymców, które mogą rozszarpywać zaspokajając pierwotnie wdrukowane w nich żądze.

         Bohater opowiadania, pomalowawszy swój pałac na piękne czerwone odcienie, ogląda sprawy z oddalenia i wyczekuje...

         Autorka opowiadań należy do osób, które przewidują przyszłość w rozbłyskach zrozumienia, opierając się na tego rodzaju środkach jak: I`cing, tarot i astrologia, ale i spontanicznych wizjach, i podobno jej przewidywania są bardzo trafne. W przeciwieństwie jednak do innych wizjonerów, nie upowszechnia swoich wizji, stanowczo twierdząc, że Putin zostanie zamordowany w górach, albo że będzie taki czy inny zamach. Wydawać by się mogło, że próbuje wizje te ubrać w szatę bardziej strawną dla innych. To, że jest niepewna tego, co przewiduje, przemawia za jej talentem, jednak kształt opowiadań odbiera im siłę. Proroctwa powinny być wygłaszane ze szczytu wzgórza przez wysokiego mocarza w rozwianych szatach, uranicznym językiem i plutoniczną mocą. Bez tego może dopiero trzeba spotkać pierwszą klasę dzieci z pobliskiej szkoły, żeby zacząć coś rozumieć?

         W końcu oglądane rano dziewczynki, zamieniając się bransoletkami, także próbowały znaleźć pośrednią drogę. W procesie szkolnego nauczania i socjalizacji rozmaite Matki próbują stosować rozwiązania, które wydają im się słuszne i konieczne, ale kto wie, czy nie powodują tym kolejnych, jeszcze gorszych problemów? Bo czy cieszyć się czy smucić, że dinozaury zmieniają się w dzikie koty i czy wprowadzenie do nich królewskiej krwi (czymkolwiek by była) to najlepszy pomysł?

          Z wizjonerami, podobnie jak z Nostradamusem, a często naszymi snami i sennymi koszmarami, bywa tak, że problemem jest zrozumienie, co chcieli nam powiedzieć, używając swoich słów, nie zawsze przystających do naszych znaczeń. Jednak ja jestem już wystarczająco stara, żeby pamiętać czasy, gdy każde płaczące na ulicy dziecko przytulała i pocieszała przechodząca przypadkowa kobieta, nie obawiając się podtekstów i podejrzeń. Dziś, widząc takie osamotnione dziecko, dzwoni na policję i przygląda mu się z daleka. Broń Boże go nie dotknie w obawie kłopotów, jakie może na siebie ściągnąć. Gdzieś trzy czy cztery lata temu, gdy chodziłam jeszcze bez kul, mijałam się na przejściu dla pieszych przed ruchliwym bazarem z młodą kobietą, prowadzącą głęboki wózek z niemowlęciem, obok którego przycupnęło nieco starsze dziecko. Kobieta z kimś rozmawiała i nie zauważyła, że starsze dziecko nagle wstało, a gdy wózek podskoczył na nierówności jezdni, dziecko zachwiało się i miało właśnie wypaść, gdy schwyciłam je w ramiona. Co to się potem działo, nie do opisania – awantura na całą okolicę. Gdyby nie inni ludzie, którzy widzieli sytuację, pewnie wylądowałabym w areszcie na jakiś czas, zanim by sprawa się wyjaśniła.

         Społeczeństwo preferuje więc chorobę Lilianny i wkrótce ona zostanie uznana za normę zdrowia. Jednak taki świat dąży ku samozagładzie. Cieszę się, że prawdopodobnie ja już tego nie będę oglądać. 

(Nie wymieniam nazwiska autorki, ponieważ opowiadania te są zaledwie w początkowym etapie opracowywania i grupowania w zbiór. Nie jestem też pewna, czy istotnie są zwykłymi opowiadaniami i nie przeczytawszy do końca nie chcę wydawać nieuprawnionych sądów. Ale możliwe, że o nich jeszcze napiszę).

(Narodowy Instytut Audiowizualny, Warszawa, po przebudowie )