Przypadkiem obejrzałem (u siebie na ścianie z rzutnika) film „Marguerite”, u nas pod zbędnie wywatowanym tytułem „Niesamowita Marguerite”. Przypadkiem! – bo z umyślnego wyboru, gdy idzie się do kina, pewnie bym go nie obejrzał, no bo co by mnie obchodziła historia o francuskiej baronowej sprzed stu lat, która upiera się śpiewać, chociaż nie umie? (Ten film jest francuski, a łudząco podobny nakręcili w tych samych latach Amerykanie z Meryl Streep w roli gł.) Historia, gdy ją streścić w jednym zdaniu, aż „się błaga” o komedię!, ale nie, film dźwięczy dziwnie poważnie, jakieś dramat narasta, do tego trwają namaszczone dłużyzny, jakby ekranizowano Dostojewskiego – więc oglądałem to z pewnym gatunkowym pomieszaniem, dając się wciągnąć ciekawości, jak autorzy wybrną z kłopotliwego zadania, które sobie zadali. Oraz wypatrując, jakie – być może – Lacanowskie Rzeczywiste wyjrzy spod maski tego filmu.

Wyjrzało. (Co nie zmienia mojej oceny, że film warsztatowo słaby, bo ma we sobie coś, co każe oglądającemu bać się, czy autorzy nie zrobią zaraz jakiegoś głupstwa, obciachu.) Tym rzeczywistym (które przebiło się przez słabość filmu) jest głód uznania. Potrzeba bycia uznanym, docenionym i potwierdzonym w swojej wartości przez innych. Ta potrzeba jest trzecią siłą enneagramu, której nieugaszenie nazywane jest „wstydem” lub „niedowartościowaniem” i która dochodzi do głosu przy typach 2-Dawca, 3-Performer i 4-Tragiczny Romantyk. Film przedstawia komediowy wariant, kiedy ktoś, kto ubiega się o uznanie, nie ma tego, za co miałby być uznany. Udaje – wystawiając się na śmieszność i demaskację. Filmowa Marguerite Dumont jednak za każdym razem, kiedy ktoś usiłuje ją zdemaskować, powiedzieć jej bardzo prostą prawdę, że najzwyczajniej nie umie śpiewać – gasi rozmówcę-demaskatora, nie pozwala mu/jej tego powiedzieć. Czym nie pozwala? Swoją słabością. Ktoś (mąż, śpiewak-nauczyciel, lekarz...) podchodzi do niej z tym zamiarem – i mięknie, gdy dociera do niego, jaką krzywdę wyrządziłby jej prawdą. Marguerite jest więc utwierdzana w swoim głupstwie przez litość.

To Rzeczywiste ma swój ciąg dalszy. Bo ilu wśród nas jest takich, którzy udają, że mają talenty, których Bozia im odmówiła? Piszą, chociaż niewiele mają do powiedzenia. Udają pracę naukową. Udają, że na jakiejś dziedzinie się znają, chociaż się nie znają. Prowadzą warsztaty. Urządzają festiwale. Narcyzują, wstawiają selfie na Facebooku.

Jak to odróżnić u siebie, w sobie? Nauki medytacji uczą jak rozpoznać w sobie lęk i gniew, o tym jest wiele. Ale jak rozpoznać u siebie to trzecie, czyli żałosną śmieszność biorącą się z nieudolnego udawania? Jak zniesiesz taką diagnozę, kiedy coś takiego u siebie zobaczysz, mimo wszelkie mechanizmy obronne? – Ale również: Jak żyć bez uznania od innych, nawet gdyby ten brak uznania miał być niezasłużony, kiedy wiesz, żeś Wartościowy/a? Jak w ogóle dać sobie radę bez uznania?